Birçok insan sadece kış aylarında değil, her mevsim ayaklarının soğuk olmasından şikayetçi olabilir. Bu üşüme hissi çorap giyinmek veya ortam ısısını yükseltmek gibi yollarla giderilemiyorsa farklı hastalıkların habercisi olabilir. Peki, ayak üşümesi neden olur? Detaylar yazımızda.
Soğuk bir ortamda ayak damarları daralması ile bu alana olan kan akışı yetersiz kalması ile ayak üşümesi meydana gelir. Çoğu durumda zararsız ve geçici bir durum olan ayak üşümesi, bazı hallerde ciddi sağlık sorunlarından dolayı gelişebilir. Ayakta üşüme, kadınlarda erkeklerden daha fazla görülen bir durumdur. Bunun nedenlerinden biri kadınların metabolizma hızının dinlenme halinde daha düşük olmasıdır. Bu sebeple erkekler kadar enerji üretemezler. Yanı sıra tam olarak net olamayan araştırmalara göre kadınların soğuk hava koşullarına olan toleransının az olmasıdır.
Ayaklarınızın üşümesi uzun süredir devam eden bir problemse o zaman bir hekimden yardım almak gerekir. Ayak üşümesi ve yanı sıra bir hastalık olabileceği durumlarda görülebilen belirtiler şu şekilde sıralanabilir:
Ayaklarda üşüme hissinin geçici olmasının dışında sürekli tekrarlamasının altında önemli hastalıklar bulunabilir. Sık tekrarlayan ayak ısınamaması nedenleri şu şekilde olabilir:
Yetersiz Sıcaklık: Birçok nedeni olabilen ayak üşümesi için en basit etken ortam ısısının düşük olmasıdır. Mevsime göre ince giyinilmesi ve ayakların çıplak olması durumunda ilk olarak ayak soğukluğu yaşanması yüksek olasılıktır.
Zayıf Dolaşım: Vücuttaki kan dolaşımının zayıf olması ayakta üşüme hissi yapabilir. Gerektiği kadar sıcak kanın yavaş bir şekilde damarlarda dolaşması ayaklara ulaşmasını zorlaştırabilir. Bu yüzden vücudun diğer bölgelerine nazaran ayaklar daha soğuk kalır. Zayıf dolaşımın sebepleri arasında; hareketsiz yaşam tarzı, çeşitli kalp hastalıkları ve sigara kullanımı bulunabilir.
Anemi: Kırmızı kan hücrelerinin sayısının yetersiz olması durumuna kansızlık (anemi) denir. Kansızlığın ileri aşamalarında en belirgin semptomlardan biri ayaklarda üşüme hissi olmasıdır.
Şeker Hastalığı (Diyabet): Diyabet hastalığı sinir hasarına yol açtığı için kişide sürekli ayak üşümesi yaşatabilir. Üşümenin yanı sıra, karıncalanma ve uyuşma da yaşanabilir. Şeker hastalığında bu tür belirtilerde erken tedavi için dikkat davranılması ve iyi takip edilmesi oldukça önemlidir.
Hipotiroidizm: Troid hormonunun yetersiz olması durumudur. Bu hormonun az üretilmesi bazı metabolik değişikliklere sebep olur. Metabolizma kalbin atışını ve vücut sıcaklığını kontrol eder. Bu hormonal aksama dolaşımı zayıflatarak ayakta üşümeye yol açar.
B12 Vitamin Eksikliği: B12 genellikle hayvansal gıdalardan alınır. Eksiklik kişinin vücudunda vitaminin yeterli emilemediği ve hayvansal gıda tüketmediği zaman çıkabilir. Bu eksiklik en fazla şu bireylerde görülebilir:
B12 eksikliğinde; kabızlık, ishal, yorgunluk, nefes darlığı iştahta azalma, anemi, sinirlilik, soluk görünüm, denge kaybı, uzuvlarda karıncalanma ve uyuşma görülebilir.
İlaç Yan Etkileri: Kalp ve dolaşım hastalıklarını tedavi eden beta bloker ilaçlar ayakta soğukluk yapabilir.
Ayaklarda üşüme nedenleri arasında daha nadir olan etkenler ise şu şekilde olabilir:
Ayakların sürekli soğuk olması ve üşümesi durumunda şu belirtilerde hekime başvurmanızda fayda vardır:
Hekim ilk olarak hastanın tıbbi öyküsünü dinler ve fiziki bir muayene yapar. Bu muayenede ayakların farklı bölgelerine baskı yaparak herhangi bir sinir hasarı veya travma olup olmadığını kontrol eder. Ardından diyabet, hiportiroidizm gibi hastalıklar için lan testleri talep eder. Hekim eğer ayak soğuması sorununun kalp rahatsızlıklarından kaynaklı olduğunu düşünürse elektrokardiyogram testi ister. Çevresel atardamar rahatsızlığından şüphe edilirse de, atardamarlardaki kan akışına bakılması için ultrason incelemesi yapılabilir.
Ayak üşümesinde yapılan tedaviler üşüme nedenine yönelik olarak planlanır. Genellikle doktor dolaşım problemleri için düzenli egzersiz yapılmasını önerir. Bu eğersizler kalp hastalıkları ve diğer rahatsızlıklar için de sağlıklı bir yaşam sürmek için yararlıdır.
Tiroid ve anemi gibi hastalıklar ise ilaç tedavisi ile iyileşen durumlardır. Kalp rahatsızlıkları veya damar daralmalarında ise damarların açılmasını sağlayan kalsiyum blokerları reçete edilebilir.
Ayakları çok üşüyen kişiler ısınmak için katmanlı giyinebilir, battaniye kullanabilir ve yaşadıkları mekanın ısısını artırabilirler. Bunlardan da çözüm sağlanamıyorsa yapılabilecek diğer yöntemler şu şekildedir:
Geçmeyen ayak üşümesi problemlerinde hekime başvurmayı ihmal etmeyin.
