Çoğu insanda heyecan, stres veya yorgunluk gibi durumlardan dolayı ellerde titreme meydana gelebilir. Bu istem dışı kas hareketleri genellikle geçicidir. Ancak bazı nörolojik rahatsızlıklarda kalıcı hasarlar meydana gelirse el titremesi kronik bir hal alabilir. Hatta titreme atakları başka uzuvlarda da görülebilir. Peki, kişinin yaşam kalitesini sekteye uğratan bu ataklar neden olur? Tedavisi nasıl yapılır? Cevaplar yazımızda.
El titremesi veya tıbbi ismi ile tremor, ellerde istem dışı ve tekrarlayıcı bir şekilde oluşan kas hareketleridir. Bazen bir duruma bağlı olarak geçici bir şekilde gelişirken, bazen de bir hastalığa bağlı olarak kronik bir şekilde seyredebilir.
Ellerde titreme genellikle korku, heyecan ve öfke gibi ani duygu değişimleri, yorgunluk, stres, metabolik eksiklikler veya aşırı çay kahve içilmesi sonucu oluşabilir. Bu tür durumlara fizyolojik tremor denir. Bir süre dinlendikten sonra kendiliğinden geçer ve herhangi bir sağlık sorunundan dolayı meydana gelmez.
Diğer bir tür olan esansiyel tremor ise sık görülen hareket bozukluğu sorunudur. İlk aşamalarında heyecanlanma ile oluşan titremeler zamanla sürekli olmaya başlar. Ayrıca bir el titrerken diğer ele de sirayet eder. Esansiyel titreme dinlenme halindeyken olmaz. Fakat kişinin sosyal bir ortamda elinde titreme olması kaygısını duyması titremenin başlamasına neden olabilir. Fizyolojik titremeden farkı, ellerde başlayıp baş, çene, dil, ses, gövde, kalça ve bacaklara da yayılma ihtimalidir. Bu risk faktörü ergenlikten sonra veya orta yaş sonrası oluşabilir. Yaygın olarak genetik aktarım sonucu oluşan bu tür titreme farklı nörolojik hastalıkların da habercisi olabilir.
Beyin ve beyincikte oluşan hastalıklar, parkinson veya kalıtsal olarak aktarılan diğer tür ise patolojik tremordur. El titremesi tedavisi ise oluşum sebeplerine bağlı olarak değişkenlik gösterir.
Vücuttaki farklı durum ve hastalıklara bağlı olarak ellerin titremesi meydana gelebilir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:
Fizyolojik Tremor: Sağlıklı bireylerde bazı etkenlerden dolayı geçici olarak gelişen titremelerdir. Kan şekerinin düşmesi, alkol kullanımı, stres, heyecan veya tiroit bezinin fazla çalışması gibi durumlardan oluşabilir.
İstirahat Tremoru: Dinlenme halindeyken meydana gelen titremelere denir. Genellikle Parkinson hastalığından kaynaklanır. Beyin hareket merkezinde hasar gelmesi ile oluşabilir.
Esansiyel Tremor: Genetik olarak aktarılan ve sık görülen bir titreme türüdür. Ellerin kaldırılması veya vücut pozisyonunun değiştirilmesi ile birlikte artabilir.
Intansiyonel Tremor: Bir hareketi yaparken hareketin odaklanılması gereken bölümünde titreme olmasıdır. Beyincik ile alakalı hasar oluşturan hastalıklarda rastlanır.
Distonik Tremor: Beyin tarafından, normalde yapılan hareketlerin şiddetli, bozuk veya farklı yapılması durumu distonidir. Denge ve hareket merkezi bozukluklarında hasar olmasından meydana gelebilir. Distonik hareketlere titreme de dahil olur.
Psikojenik Tremor: Psikolojik hastalıkların olduğu kişilerde görülebilen titremelerdir.
Ortostatik Tremor: Sıklıkla gövde ile bacaklarda görülen ve ayağa kalkma ile artan titreme türüdür.
Vücutta istemsiz titreme atakları oluşması sağlık sorunu olmayan kişilerde çeşitli nedenlerle ortaya çıkabileceği gibi, ciddi dağlık sorunlarının da ilk belirtisi olabilir. Bu anlamda en sık el oluşan el titremesi nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
Yaygın olarak sinir sistemi sorunları nedeniyle gelişen el titremesine farklı nörolojik semptomlar eşlik edebilir. Bunlardan bazıları şu şekilde sırlanabilir:
El titremesi altta yatan nedene yönelik olarak tedavi edilebilir. Örneğin; kişide duygu değişiminden kaynaklı bir titreme mevcutsa öncelikle bu durumun tedavi edilmesi, beraberinde titremenin de iyileşmesini sağlar. Bazı hastalıklardan dolayı gelişen titreme bazen kalıcı bazen de geçici olabilir. Bundan dolayı titremeye yol açan altta yatan sebebin iyi araştırılması tedavinin başarılı sonuçlanması anlamına gelir.