Cilt altındaki yağ dokunum toplanarak şişlik oluşturmasına, yağ bezesi denir. Vücutta herhangi bir noktada oluşabilen bezeler, genellikle iyi huylu olup nadiren kanseröz hücrelere sahiptir. Aşırı büyümesi veya rahatsız edici semptomlar vermesi halinde ise cerrahi operasyonla kolayca alınabilir.
Yağ bezesi diğer ismi ile lipoma, cilt altında bulunan yağ kitlelerinin ağrısız ve yumuşak bir biçimde büyümesi ile oluşa kitledir. Genellikle iyi huylu olan bu tümörler, görüntü olarak rahatsızlık vermesini yanında sağlık açısından ciddi bir problem teşkil etmezler. Vücudun her bölgesinde çıkabilen bu bezeler sıklıkla omuz, yüz, saç derisi, boyun, sırt, genital bölge gibi yerlerde gelişir. Yumuşak bir yapısı olan yağ bezeleri elle basıldığı zaman hareketliymiş gibi bir his verir. Her yaştan kişide gelişebilen yağ bezeleri, çocuklarda nadiren oluşur. Genellikle ağrıya sebep olamayan bu bezelerde ağrı görülmesi, tıbbi bir müdahaleye işaret edebilir. Zamanla kontrol dışı büyüyen yap hücrelerinin ameliyatla alınması gerekebilir. Bu gibi durumlarda cerrahi operasyon ile beze çıkarılabilir.
Yağ bezeleri türlerine göre 3 farklı grupta incelenir. Bunlar şu şekilde sayılabilir:
Yağ Kistleri: Genellikle kafa derisi üzerinde görülür. Tam bir beze yapısına sahip olmayan bu kistler daha akışkan bir yapıdadır. Üzerlerini örten deri ise oldukça incedir.
İyi Huylu Yağ Doku Tümörleri: Bazen yapısında olan bu tümörler genellikle sırt ve boyun bölgelerinde görülür. Çoğunlukla iyi huyludur. İçerisindeki sıvı sarı renkli ve sert bir yapıdadır. Diğer tümörler gibi büyüyebilirler ve ameliyatla alınmaları gerekebilir.
Kötü Huylu Yağ Doku Tümörleri: Cilt altında bulunan yağlı dokunun kanserleştiği bu yapılara kötü huylu yağ doku tümörleri denir. Diğer ismi ile liposarkom da denilen bu tümörlerin içindeki sıvı genellikle gri bir renktedir. Yumuşak yapıdaki bu tümör mutlaka cerrahi bir operasyon ile çıkarılmalıdır.
Yukarıdaki bezelerin haricinde gözaltı yağ bezeleri de kendi içinde 3 gruba ayrılır. Bunlar; yüksek kolestrolden dolayı gelişen ksentelezma, küçük yuvarlak kist olan siringoma ve silik bir görüntüsü olan miliumlardır.
Vücudun herhangi bir yerinde yağ bezesi çıktığında bu oluşum gözle görülür. Bu durum bezenin karakteristik özelliği olan şişlik ile anlaşılır. Şişlik zaman içinde yavaş yavaş büyüme gösterebilir. Yağ bezesinin genel bazı belirtileri ise şu şekildedir:
Yaygın olarak boyun, uyluk ve üst kol bölgelerinde görülebilen bezeler, karın ve sırtta da görülebilir. Genellikle ağrı yapmazlar, ancak anjiolipom denilen türlerinin alt kısmı baskı yapıldığında ağrıya sebep olabilir. Ayrıca beze belirtileri oluştuğu bölgeye ve boyutuna göre farklılık gösterir. Kötü huylu bezeler bir darbe aldığında veya enfekte olduğunda kanayabilir ve ağrıya sebep olabilir. Bilhassa kısa zamanda renk değiştirme, büyüme, kızarıklık ve ağrı olan bezenin cerrahi girişimle alınması gerekebilir.
Yap bezelerinin gelişme nedenleri henüz kesin olarak bilinmemektedir. Fakat oluşma etkenleri konusunda bazı faktörler bilinmektedir. Yağ bezesi oluşma sebeplerinden bazıları şu şekildedir:
Memede Yağ Bezesi
Vücutta yağ dokularında yavaş gelişen, hareketli, yumuşak ve iyi huylu tümörlerdir. Çoğunlukla 40-60 yaş arasında aşırı kilolu kadınlarda görülmektedir.
Nadiren ağrılı ve hızlı büyüyebilirler. Gerekli durumlarda cerrahi yöntemlerle alınır.
Göz ile kolayca görülebilen yağ bezeleri hekim tarafından kolaylıkla teşhis edilebilir. Yağ kistleri görüntü itibariyle etrafı hafif kızarık, yuvarlak ve ortasında bir nokta bulunan yapıdadır. Bazen hekim tanı için bu yapıdan biyopsi örneği alabilir. Alınan örnek laboratuvara gönderilerek incelenir. Buradaki amaç yapının kanseröz bir oluşum olup olmadığının saptanmasıdır. Şayet tümör normalden farklı bir yapıdaysa; ultasonografi, MR, x-ray, Bt görüntüleme gibi ileri tetkiklere de başvurulabilir.
Bu bezelerin %99’luk bir kısmı iyi huyludur. Bu yüzden kanserleşme çoğunda olmaz. Ancak boyun, yüz ve vücudun görünen kısımlarındaki bezeler kişiye görüntü anlamında rahatsızlık verebilir. Ayrıca sırt bölgesindeki yağ bezeleri yasalanma ve yatma gibi eylemlerde kişinin rahatsız olmasına neden olabilir. Bazı yağ bezeleri ise yaralanma ve travmalar sonucu enfekte olabilir, akıntı ve kanamaya sebep olabilir. Bu gibi rahatsızlık veren hallerde ise basit bir operasyon ile yağ bezesi alınabilir.
Lokal anestezi verilen işlem ile yağ bezesi alınır. Bu işlem en fazla 30 dakika sürer. Hasta hastaneden aynı gün çıkar ve ertesi gün sosyal yaşamına dönebilir. Nadiren kötü huylu olabilen yağ bezelerinde ise öncelikle biyopsi örneği alınarak kanser şüphesi kesinleştirilir. Daha sonra ise tedavi süreci planlanır.
Beze ve kistler karıştırılan yapılardır. Bezeler patlayacak bir yapıda değillerdir. Fakat kistler çarpma, travma, düşme durumlarında patlayabilmektedir.
