Bartholin bezleri vajinanın girişinde yer alan salgı bezidir. Bezlerin görevleri vajinaya ıslaklık ve kayganlık sağlamaktır. Salgı salgılanamadığı ve birikme olduğu durumlarda bartholin kisti oluşur. Kadın üreme sisteminde görülen bu rahatsızlığın belirtileri gözlemlendiğinde kadın hastalıkları ve doğum uzmanına başvurmalısınız. Detaylar yazımızda.
Bartholin salgı bezleri vajinanın iki yanında bulunur. Bu bezin salgı oluşturma görevi vardır. Bu salgı vajinaya ıslaklık ve kayganlık sağlar. Bu sayede cinsel ilişkiyi ve penetrasyonu kolaylaştırır. Cinsel uyarılmayla aktif hale gelir ve fark edilecek boyutta değildir. Bezlerde uyarılmayla oluşan salgı vajinaya salınmadığında bartholin kisti meydana gelir. Kistler bezlerde salgının birikmesiyle oluşur. Tek tarafta görülebileceği gibi iki tarafta da görülebilir.
Tedavisi gerçekleştirilmez veya enfeksiyon kaparsa bartholin apsesi meydana gelir. Bu nedenle erken dönemde kist boşaltılmalıdır.
Bezde meydana gelen salgının vajinaya aktarılmaması sonucu yaşanan tıkanıktan kaynaklanır. Bazı nedenlerden dolayı kist oluşumu etkilenir:
Küçük, enfekte olmamış kisti fark edilmeyebilir. Büyüdüğünde vajinada yumru ya da kitle hissedilir. Ağrılı ve hassas olan bu kitlenin tam gelişmiş enfeksiyonu birkaç gün içinde ortaya çıkabilir.
Genellikle cinsel hayati aktif kadınlarda görülür. Nadir olsa da cinsel ilişkide bulunmamış kişilerde de görülebilmektedir.
Kiste neden olan enfeksiyona, şikâyete bağlı olarak farklı tedavi yöntemleri tercih edilir. İlaç tedavisi, büyüklüğü ciddi boyutlara ulaşmışsa cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyulabilir.
İlaç tedavisi: Ağrıyı önlemek amacıyla antienflamatuvar ilaçlar, enfeksiyon varsa antibiyotik ilaçlar tercih edilebilmektedir.
Drenaj uygulaması: Kistin içerisindeki sıvı boşaltılır. Genel anestezi ya da lokal anestezi altında gerçekleşir. Sıvı boşaltıldıktan sonra gümüş nitrat ya da Word kataterle kistin tekrarlanmaması için önlem alınır.
Marsupializasyon: Salgı kanalındaki tıkanıklık açıldıktan sonra salgı bezinin duvarı dışarı doğru dikilerek ağız kısmı açılır ve tekrar tıkanması önlenir. Eriyen dikişlerle işlem gerçekleştirildiğinden dolayı başka bir işleme ihtiyaç duyulmaz.
Cerrahi operasyon: Kistle beraber bartholin bezi alınır. Bu durumda salgı bezi alındığından dolayı kişinin cinsel hayatı olumsuz etkilenir ve disparoni oluşabilir. Kistin tedavi edilemediği ya da sıklıkla tekrarlandığı durumlarda cerrahi müdahale son çaredir.
Kistin erken evrelerinde büyümesini engellemek amacıyla evde oturma banyoları yapılabilmektedir. Günden birkaç defa ılık suya oturma işlemi uygulanabilir.
Kistin patlaması ve içinin tamamen boşaltılmasıyla kendiliğinde geçebilir. Antibiyotik ve ağrı kesicilerden yardım alınabilir. Kistin tekrar etme ihtimali bulunur. Tedavi edilmeyen kist patlayabilir. Bu durumda doktora başvurulmalıdır.
İleri vaka olmadığında ilişki sırasında acı veya rahatsızlık hissedilmez. Büyümesi durumunda yanma, batma gibi rahatsızlar meydana gelebilir.
Hastalığın belirtileri görülüyorsa ya da bartholin kistinden şüpheleniyorsanız kadın hastalıkları ve doğum bölümüne başvurmalısınız.