Dünya üzerinde zaman zaman salgın hastalıklar meydana gelmiştir. Bu hastalıklardan milyonlarca kişinin ölümüne neden olan bir salgın hastalıksa çiçek hastalığıdır. Çiçek hastalığı, aşısı geliştirilmiş ilk hastalıktır. Variola virüsünden kaynaklanır. Ciltte irinli kabartılara neden olur. Solunum yolu veya temasla bulabilmektedir. Dünya’da salgına neden olan çiçek hastalığı nedir? Detaylar yazımızda.
Çiçek hastalığı variola virüsü denilen bir virüs kaynaklıdır. Enfeksiyon hastalığı olan ve ciltte kabartılarla semptomlar gösteren bir hastalıktır. Variola majör ve variola minör olarak iki türü bulunur.
Klinik olarak 10.yy’da Rhazes tarafınca tespit edilen hastalık, dünyada salgına neden olmuştur. Son vakası 1977 yılında görülmüştür ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından 1980 yılında hastalığın tamamen bittiği ilan edilmiştir. Milyonlarca kişinin ölümüne sebep olmuştur, hastalık nedeniyle yaşanan ölümlerin çoğu çocuklarda görülmüştür. Çiçek aşısı, insanların aşısını bulduğu ilk hastalıktır.
Tarihteki ilk aşı olarak bilinmektedir. İnsan sağlığında büyük bir ilerleme olarak kabul edilmiştir. Aşıda “vaccine” virüsü kullanılmaktadır. Edward Jenner isimli doktor tarafından keşfedilmiştir
Birçok insanın ölümüne neden olan bu hastalığın zaman içinde seyri değişmiştir. Vücutta görülen kabarcıklar hastalığın en bilinen belirtisidir. Hastalığın kuluçka süresi 14-20 gündür. Yüksek ateşle belirtiler görülmeye başlanır ardından baş ve eklem ağrıları meydana gelir. Tüm vücutta irinli kabarcıklar meydana gelir. Görülen belirtiler genel olarak şu şekildedir:
Virüs aşısı bulunmadan ve bitmeden önce toplu ortamlarda, aile içinde kolaylıkla bulaş olmaktaydı. Hastalığa yakalanan kişinin dilinde ve ağzında kırmızı lekelerin görülmesiyle virüsün bulaşıcılığı başlamaktadır. Damlacıklar ile bulaşan virüs, hapşırık, öksürük, konuşma, solunum gibi nedenlerle kişiden kişiye bulaşır. Sağlıklı kişinin solunum yollarına ulaşmasıyla kişiye enfekte olur.
Kişinin vücudunda iltihaplı lezyonlar kabuk bağlar ve virüs bulaşmasına neden olur. Temas ve solunum hastalığın bulaşmasına neden olan iki önemli faktördür. Aşısıyla beraber insanlarda bağışıklık geliştiği düşünülmektedir.
Tedavisinin bilinmediği dönemlerde topluluklar arasında farklı çözüm yolları gelişmiştir. Yöntemler arasında sık duş alma, istirahat, saçların kazıtılarak kafanın kristal tuz ile yıkandığı görülmektedir. Şüphelenildiğinde hasta, negatif basınçlı bir odada izole edilmelidir. Yeterli ve dengeli beslenme, sıvı ve elektrolit dengesinin korunması, deri ve göz bakımına dikkat edilmesi önemlidir. Hastalığın ilk evrelerinde hastayla temas edilmemelidir.
Çiçek hastalığında kişide irin dolu kabarcıklar derindir ve yüz, göğüs, sırt ve kollarda meydana gelir. Suçiçeğinde kabarcıklar daha yüzeysel seyreder, gövdede meydana gelir. Aynı hastalık değildir. Çocuklarda görülen suçiçeği belirtileri ve tedavi yöntemleri için diğer yazımıza göz atabilirsiniz.
Virüse temas etmemiş kişilerde çiçek aşısı hastalığa karşı büyük oranda korunma sağlamaktadır. Virüse maruz kalınmışsa ilk üç gün içerisinde aşının uygulanması hastalığın büyümesini önleyebilir. Hasta olduğu bilinen, şüphelenilen kişiyle temas edilmemesi önemlidir.
