Hemanjiyomlar, bebeklerde görülen ve genellikle kendiliğinden iyileşen iyi huylu vasküler tümörlerdir. Ancak bazı durumlarda, görme, nefes alma veya beslenme gibi fonksiyonel sorunlara yol açabilir ve tedavi gerektirebilir. Tedavi yaklaşımları arasında propranolol, lazer tedavisi ve nadir durumlarda cerrahi bulunur. Bu makale, hemanjiyomların teşhisi ve tedavi yöntemleri konusunda ebeveynleri bilgilendirerek en iyi sonucu elde etmelerine yardımcı olmayı amaçlamaktadır.
Hemanjiyomlar genellikle bebeklerde görülen iyi huylu vasküler tümörlerdir. Hemanjiyomların çoğu zararsızdır ve kendiliğinden düzelirken, bazıları boyutlarına, konumlarına ve büyüme şekillerine bağlı olarak tıbbi müdahale gerektirebilir. Bu makalede hemanjiyomların ne olduğunu, nasıl teşhis edildiklerini ve çocuklar için mevcut tedavi seçeneklerini inceleyeceğiz.
Hemanjiyomlar, deri altında bir yumru veya kitle oluşturan kan damarlarının büyümesidir. Kırmızı veya mor renkleri nedeniyle genellikle “çilek izleri” olarak adlandırılırlar. Hemanjiyomlar tipik olarak doğumdan kısa bir süre sonra ortaya çıkar ve yaşamın ilk birkaç ayında hızla büyür.
Yaygın Yerleşim Yerleri: Yüz, kafa derisi, göğüs veya sırt.
Görünüm: Düz veya kabarık olabilirler ve kan damarlarının ne kadar derinde bulunduğuna bağlı olarak renkleri parlak kırmızıdan mavimsi renge kadar değişir.
Yüzeysel Hemanjiyomlar: Bunlar cilt yüzeyinde görülür ve parlak kırmızı bir renge sahiptir.
Derin Hemanjiyomlar: Cildin altında bulunurlar, mavimsi görünürler ve etkilenen bölgede şişmeye neden olabilirler.
Karışık Hemanjiyomlar: Bunlar hem yüzeysel hem de derin kan damarlarını içerir ve kırmızı ve mavi renk kombinasyonuna neden olur.
Teşhis
Hemanjiyomlar genellikle görünümlerine göre teşhis edilir. Bazı durumlarda, daha derin hemanjiyomları veya hayati organların yakınında bulunanları değerlendirmek için ultrason veya MRI gibi görüntüleme testleri kullanılabilir.
Gözlem:
Birçok vakada hemanjiyomlar tedavi gerektirmez. Tipik olarak ilk birkaç ay hızla büyürler, stabilize olurlar ve zamanla küçülmeye başlarlar. 5 ila 10 yaşına gelindiğinde, birçok hemanjiyom tamamen iyileşir veya neredeyse hiç fark edilmez hale gelir.
İlaçlar:
Beta-Blokerler (Propranolol): Propranolol, sorunlu hemanjiyomlar için ilk basamak tedavidir. Kan damarlarını daraltarak ve hemanjiyoma kan akışını azaltarak çalışır, boyut ve renkte bir azalmaya yol açar.
Topikal Tedaviler: Beta-bloker kremler küçük, yüzeysel hemanjiyomlara doğrudan uygulanabilir.
Kortikosteroidler: Bazı durumlarda, propranolol etkili değilse veya kontrendike ise oral veya enjekte edilen kortikosteroidler kullanılabilir.
Lazer Tedavisi: Lazer tedavisi, kızarıklığı azaltmak veya hemanjiyom küçüldükten sonra kalan kan damarlarını tedavi etmek için kullanılabilir. Özellikle yüzeysel hemanjiyomlar için etkilidir.
Ameliyat: Cerrahi olarak çıkarılması nadiren gereklidir, ancak fonksiyonel sorunlara neden olan (örneğin, gözlerin veya solunum yollarının yakınında) veya birkaç yıl sonra düzelmeyen hemanjiyomlar için düşünülebilir.
Tedavi tipik olarak hemanjiyom aşağıdaki durumlarda önerilir:
Prognoz
Hemanjiyomlu çocuklar için prognoz genellikle mükemmeldir. Hemanjiyomların çoğu komplikasyonsuz iyileşir ve tedavi gerektirenler bile mevcut tedavilere iyi yanıt verir. Bir sağlık hizmeti sağlayıcısına erken danışmak, en iyi hareket tarzının belirlenmesine ve en iyi sonuçların alınmasına yardımcı olabilir.
Hemanjiyomlar bebeklerde yaygın ve genellikle iyi huylu büyümeler olsa da, ebeveynlerin gelişimlerini izlemeleri ve hızla büyüdüklerinde veya hassas bölgelerde ortaya çıktıklarında tıbbi yardım almaları önemlidir. Propranolol ve lazer tedavisi gibi tıbbi tedavilerdeki gelişmeler, sorunlu hemanjiyomların yönetimini önemli ölçüde iyileştirmiştir. Ebeveynler durumu ve mevcut seçenekleri anlayarak çocuklarının bakımı hakkında bilinçli kararlar verebilirler.