Egzama halk arasında yaygın bir cilt hastalığıdır. Derinin kurumasına, kaşınmasına ve bazen de üzerinde kabarcıklar oluşmasına neden olan bu rahatsızlık, kişilerin hayat kalitesini oldukça düşürür. Tam olarak tedavisi bulunmasa da, alınacak bazı tedbirler ve semptomatik tedavilerle kontrol altına alınabilir. Peki, egzama nasıl geçer? Detaylar yazımızda.
Egzama; derinin kurumasına, kaşınmasına ve bazen de üzerinde kabarcıklar oluşmasına neden olan bir cilt hastalığıdır. Halk arasında yaygın olan bu hastalık dolaşım problemi, alerjik bir tepkime veya stres sonucu oluşabilir. Cilt üzerinde kuruyarak pullanan kabarcıklar, bir süre sonra çatlayarak mikroorganizma geçişine açık bir hal alabilir. Bu yüzden egzaması olan kişilerde enfeksiyonlara sıkça rastlanır. Hastalık çoğunlukla erken çocukluk döneminde meydana gelse de her yaştaki bireyde görülebilir. Ciltteki problemler genellikle yüz, saç derisi, bacaklar, dirsekler, diz arkaları ve kalça gibi kısımlarda ve birçok hastada el bölgesinde gözlenir. Bilhassa kışın soğuk hava ve nem miktarının azalması, su, sabun, deterjan, tozlu mekânlar ve birtakım kimyasallar egzamanın gelişmesinde risk faktörleridir. Atopik dermatit tehlikeli olmamasına rağmen, görüntü bakımından rahatsızlık verebilir. Ancak hastalığı basit korunma yöntemleri ile kontrol altına almak mümkündür.
Toplumda görülme oranı oldukça sık olan egzama farklı etkenlerden dolayı oluşabilir. Hastalık hemen hemen tüm hastalarda benzer belirtilere yol açar. Egzaman belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
Egzamanın gelişme sebebi hastalığın türüne göre değişkenlik gösterir. Genellikle alerjik etkenler veya genetik aktarım rol oynar. Kalıtsal aktarım sonucu kişilerin cildinde alerjik tepkimeler olabilir. Bu alerjik faktörler egzama için kolayca zemin hazırlar. Hastalığın oluşmasında etki eden sebepler şu şekilde sıralanabilir:
Hayat boyu devam eden egzama hastalığının değişik türleri mevcuttur. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:
Gravitasyonel Egzama: Özellikle yaşlı bireyler ve ayakta çalışan kişilerde sıkça görülür. Bu tür egzama bacaklarda varis gelişimi sonucu dolaşım bozukluğu oluşmasından dolayı kaynaklanır. Kan birikmesi sonucu ciltte hasar meydana gelir. Kuruluk, kaşıntı, su toplaması, kızarıklık gibi semptomlar görülür.
Atopik Egzama: Alerjik yatkınlık ve çevresel etkenlerden dolayı oluşur ve bebeklik döneminden itibaren meydana gelir. Hastalık zamanla hafifleyip iyileşme dönemine geçse de tekrarlayıcı özelliği bulunur.
Seboreik Egzama: Sebebi tam olarak bilinmeyen bir egzama türüdür. Bu tip egzama cildin yağlı olduğu bölgelerde ortaya çıkar. Genellikle kızarıklık, pullanma ve kabuk oluşumuna neden olur. Kış ve bahar aylarında artış görülür.
Kontakt Egzama: Cildin duyarlı olduğu madde ve etkenlere karşı gelişen akut ya da kronik bir hastalıktır. Derinin koruyucu özellikteki yağ tabakasının oluşumuna izin vermeyen kimyasallarla sürekli temas halinde ortaya çıkar.
Numuler Egzama: Bu tip egzama çoğunlukla eller, kollar ve bacaklarda meydana gelir. Kaşıntılı dairesel lezyonlara neden olur ve genellikle yetişkin bireylerde oluşarak kronik bir seyir izler.
Asteatotik Egzama: Deri yüzeyindeki koruyucu yağ tabakasının azalması sebebiyle ortaya çıkar. Sık sık banyo yapılması ve yaşlılıktan dolayı cildin kuruması gibi nedenlerden kaynaklanabilir.
Stres Egzaması: Aşırı strese maruz kalınması sonucu ortaya çıkan psikolojik kaynaklı egzama türüdür.
Egzama teşhisi genellikle klinik muayene sonucu yapılır. Alerji (immünoloji) uzmanı ve cildiye uzmanı tarafından hasta muayene edilir. İlk olarak detaylı öyküsü alınır. Bu aşamada hastalığın hafifleyip şiddetlendiği zamanlar ve kişide oluşturduğu semptomlar detaylı bir şekilde dinlenir. Vücuttaki kızarıklık ve kaşıntılı bölgenin incelenmesi, fiziki bir muayene ile yapılır. Ayrıca egzama tanısında alerji testinden de yararlanılabilir.
Egzama meydana geldiği zaman kişinin mutlaka bir cildiye uzmanına görünmesi gerekir. Bunun yanında kesin bir tedavisi olmayan bu cilt problemi için en önemli tedbir sorunlu bölgenin etkenlerden sakınılmasıdır. Egzama için yapılan tedavilerde semptomların hafifletilmesi amaçlanır. Alerji kaynaklı egzamalarda hekimin verdiği alerji ilaçlarının kullanılması gerekir. Ciltteki kaşıntının engellenmesi için krem ve jeller kullanılır. Ayrıca derinin kurumaması için bol su tüketilmesi gerekir. Tedavi sürerken dildi kaşımamak ve yaraları kanatmamak önemlidir.
Egzamadan korunmak veya atak dönemlerini daha hafif geçirmek için alınması gereken bazı önlemler şu şekildedir:
