İnsülin Direnci Nedir? Belirtileri Nelerdir?

İnsülin metabolizmanın doğru çalışabilmesi için salgılanan önemli bir hormondur. İşlenmiş gıdalar, ağırlıklı olarak karbonhidrat ile beslenilmesi ve hareketsiz yaşam gibi nedenlerden dolayı vücutta insülin direnci gelişir. Bu durum obeziteden felç gibi ciddi sağlık sorunlarına kadar neden olabilir. Bu anlamda bazı yaşam değişikliklerine gitmek insülin direncini kırmak için yeterli olabilir. Detaylar için gelin yazımıza bakalım.

Yayınlanma Tarihi 04 Ekim 2021
Okunma Süresi 9 dk
Güncellenme Tarihi 04 Ekim 2021
Makaleyi Paylaş
14 bin’den fazla hekimin, 5,2 milyon’dan fazla hastanın tercihi #bulutklinik

İnsülin Direnci Nedir?

Gün içinde vücuda giren glukozu yani şekeri enerjiye dönüştürmek için insülin hormonu gerekir. Kişinin vücudundaki kasların, yağların ve karaciğer hücrelerinin insüline olağan bir biçimde karşılık vermemesi ve enerji için kanda bulunan glukozu kullanmamasına ise İnsülin direnci denir. Bu süreçte pankreas kanda oluşan fazla glukozu kontrol altına almak ve hücrelerde meydana gelen direnci kırmak için sürekli insülin üretir. Bu nedenle kan şekeri seviyesi zamanla yükselmeye başlar. Yüksek kan şekeri seviyesi de zamanla tip 2 diyabet, obezite, yüksek tansiyon ve yüksek kolestrole yol açabilir.

İnsülin Direnci Belirtileri Nelerdir?

Kişide gelişen insülin direnci belirtileri genellikle şeker hastalığı semptomları ile benzerlik gösterebilir. Yaygın görülen direnç gösterilen insülin belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

  • Ciltteki renk pigmentlerinin artmasından dolayı renginde koyulaşma
  • Hızlıca ve aşırı biçimde kilo alma
  • Adet düzensizliği
  • Aşırı kıllanma
  • Deride yumuşama
  • Kilo vermede zorlanma
  • Odaklanma ve algıda güçlük yaşama
  • Yemeklerden sonra uyku hali
  • Sabahları yorgun uyanma ve kendini enerjisiz hissetme
  • Tatlı krizleri
  • Soğuk soğuk terleme ve üşüme
  • Ellerde ve ayaklarda titreme
  • Vücut direncinin düşmesi
  • Az yiyip kilo vermede sıkıntı çekme
  • Hızlı yemek isteği
  • Sık ve çabuk acıkma
  • Baygınlık hissi

İnsülin Direnci Neden Olur?

Aile üyelerinde insülin direnci ve tip 2 diyabet olan kişilerin kalıtımsal olarak insülin direnci oluşturmaları yüksek ihtimalle olası bir durumdur. Yanı sıra, kilo yapabilecek sağlıksız bir beslenme şekli ve hareketsiz bir yaşam tarzı olan kişilerde de sıkça görülen bir durumdur. Karaciğer, kaslar ve yağ dokular bu rahatsızlıktan en fazla etkilenen alanlardır. Diğer insülin direnci nedenleri ise şu şekilde sırlanabilir:

  • Obezite
  • Karın bölgesinde yağlanma olması
  • Etnik köken
  • Sigara kullanımı
  • Alkolden dolayı olmayan karaciğer yağlanması
  • Polikistik over sendromu
  • Karbonhidrat ağırlıklı beslenme
  • Ailede diyabet öyküsü olması
  • Uyku apnesi türünde uyku problemleri
  • İleri yaş özellikle 45 sonrası
  • HIV, antipsikotikler ve steroidler gibi ilaçlar
  • Gestasyonel diyabet
  • Akromegali ve cushing sendromu türündeki hormonal bozukluklar

İnsülin Direncinin Neden Olabileceği Komplikasyonlar Nelerdir?

Tedavi edilmediği takdirde insülin direnci yüksek kişilerde meydana gelebilecek sağlık sorunları şu şekilde gelişebilir:

  • Felç, inme veya kısmi felç
  • Kanser
  • Çok yüksek kan şekeri
  • Çok düşük kan şekeri (hipoglisemi)
  • Böbrek hastalıkları
  • Kalp krizi
  • Tip 2 diyabet
  • Göz problemleri
  • Alzheimer hastalığı
  • Prediyabet

İnsülin Direnci Nasıl Teşhis Edilir?

Hekim ilk olarak kişinin aile öyküsünde şeker hastası olup olmadığını sorgular. Kişiyi tartar ve vücut kitle indeksini bulur.

Eğer hastalıktan yana şüphe varsa insülin direncini teşhis etmek için açlık halinde yapılan insülin direnci testi yardımcı olur. Bu test için en az 8 saat hiçbir şey yememek gerekir. Daha sonrasında kan alınarak ölçüm yapılır.

Daha sonra ise şekerli bir su içilerek şeker yüklemesi testi de yapılır. Yine kan alınarak insüline bakılır.

Hemoglobin A1c testi kişinin son 2-3 ay içerisindeki kan şekeri düzeyini gösterir. Bu test ile prediyabet veya diyabet teşhisi de konulabilir.

İnsülin Direnci Nasıl Tedavi Edilir?

İnsülin direnci tedavisi için ilk olarak yapılması gereken hayat tarzı değişikleri olacaktır. İlk adım düzenli bir egzersiz planı olmalıdır. Günde en az 30 dakika haftada 5 gün yürüyüş yapılması insülin direncini düşürebilir. Yanı sıra sağlıklı kilo alıp vermek de oldukça önemlidir. Bu yüzden;

  • Meyve
  • Kepekli tahıllar
  • Sebze
  • Fasulye
  • Balık
  • Kuruyemişler
  • Baklagiller ve diğer yağsız proteinler ile beslenilmesi gerekir.

Bu tedbirleri yetersiz kalması durumunda hekim tarafından reçete edilebilen ilaçları da kullanmak önemlidir.

İnsülin Direnci Diyeti

Bu diyet kişinin yaşına, cinsiyetine, fiziksel aktivite ve hayat şekline göre belirlenmelidir. Diyette dikkat edilmesi gerekenler şu şekildedir:

  • Tüm besinleri dengeli ve yeterli bir şekilde içermelidir.
  • Kısa dönemli şok kilo verdiren planlamalar yapılmamalıdır.
  • Lezzetli ve uygulanabilir özellikte olmalıdır.
  • Kalori olarak günlük %50 karbonhidrat alınabilir.
  • Günlük kalori miktarının %35’i yağlardan alınabilir.
  • Protein ise günlük alınma %35 oranında bulunabilir.
  • 4-6 öğün olarak sık ve az yemek yenmelidir.
  • 6 ayda %10’luk bir kilo verme planlanmalıdır.
  • Şeker gibi basit karbonhidratlardansa, tam tahıllı ürünler veya baklagiller gibi karbonhidratlar tüketilmelidir.

Dilerseniz konu ile ilgili videolarımızı izleyebilirsiniz.

 

Çerez Tercihlerinizi Seçin

Sitemizde size en iyi hizmeti sunabilmek için çerez kullanılmaktadır. Detaylar için Çerezlere İlişkin Adınlatma Metni'ni inceleyebilir veya çerezleri özelleştirebilirsiniz.