Kabızlık(Konstipasyon) Nedir? Nasıl Geçer?

Kabızlık modern zamanların yaygın bir hastalığıdır. Bazı hastalıkların belirtisi olabileceği gibi tek başına da oluşur. Peki, yaşam kalitesini düşüren bu duruma ne iyi gelir? Detaylar yazımızda.

Yayınlanma Tarihi 26 Temmuz 2022
Okunma Süresi 10 dk
Güncellenme Tarihi 26 Temmuz 2022
Makaleyi Paylaş
14 bin’den fazla hekimin, 5,4 milyon’dan fazla hastanın tercihi #bulutklinik

Kabızlık

Kabızlık veya diğer ismi ile konstipasyon, bağırsak hareketlerinin yavaşlaması ile haftada üç ya da daha az dışkılama olmasıdır. Dışkılamada zorluk çekme, dışkının tam atılmaması, ağrılı dışkılama ve şişkinlik gibi şikayetlere neden olur. En yaygın bağırsak bozuklukları sorunlarından biridir. Kabızlık tıkayıcı tipte veya bağırsak hareketlerinde yavaşlama şeklinde meydana gelir.

Kabızlık Neden Olur?

Dışkılama zorluğuna yol açan bu hastalık birçok faktörden etkilenir. Sindirim sistemi hastalıklarının yanında, sağlıksız beslenme, hareketsiz yaşam, ilaç kullanımı gibi etkenler de bu rahatsızlığa yol açar. Kabızlığa sebep olan diğer etkenler ise şunlardır:

  • Ertelenen tuvalet ihtiyacı
  • Katı gıdaları fazla tüketmek
  • Fazla inek sütü tüketmek
  • Rektumda veya kolonda darlık-tıkanıklık
  • Rektum veya kolon etrafındaki sinirlerde anormallikler
  • Hormonal hastalıklar
  • Dışkılamaya yardımcı kaslara işlev bozuklukları

Kabızlık Belirtileri

  • Haftada 3 defadan az tuvalete çıkma
  • Dışkılamada güçlük
  • Sert ya da büyük parçalar halinde dışkılama
  • Rektumda tıkanıklık hissi
  • Dışkıyı tam boşaltamama hissi

Hamilelikte Kabızlık

Gebelik döneminde özellikle son trimesterde konstipasyon yaygındır. Hamilelik dışkılama zorluğu meydana gelmesinde; progestojen hormonunun artması, büyüyen rahmin kalın bağırsak ile yer değiştirmesi, az hareket edilmesi ve demir takviyesi alınmasının etkisi vardır.

Gebelerde oluşan tipi dışkıda sertleşme türündedir. Doktorlar hamilelere çoğunlukla beslenme önerileri sunar. Hamilelikte oluşan bu durum hemoroid (basur) yapabileceği için dikkat etmek gerekir. Bu yüzden lifli gıdalar tüketmek oldukça önemlidir.

Çocuklarda Kabızlık

Çocuklarda sık sık yaşanan bir sağlık sorunudur. Yeterli su tüketmemek, tuvalete geç gitmek, stres, psikolojik problemler, fazla inek sütü tüketimi ve katı gıdalar etkenler arasında sayılır. Yanı sıra makatta bulunan çatlaklar ve hormon bozuklukları da sebep olur. Çocuklarda kabızlık için ilaç haricinde yeme alışkanlıkları düzenlemesi sorunun çözümünde etkilidir. Beslenme açısından çoçuklarda kabızlık ne iyi gelir? Sorusuna yanıt şunlardır:

  • İnek sütü yerine keçi sütü tüketimi
  • Beyaz ekmek yerine tam buğday ekmeği tercihi
  • Şekerli ürünlerden kaçınmak
  • Pirinç pilavı ve makarna yerine bulgur pilavı tüketimi
  • Ev yapımı yoğurt, kefir, yoğurt çorbası bağırsak florasını düzenler
  • Posalı lifli sebzeler sindirime yardımcıdır
  • Asitli içecekler, kahve ve siyah çaydan kaçınmak
  • Çocuğun bol bol hareket etmesini sağlamak

Bebeklerde Kabızlık

Yetişkinler ve çocuklarda olduğu gibi bebeklerde de dışkılayamam sorunu yaşanır. Küçük bebeklerde olduğunda anneler paniklerler ve hemen ‘Kabızlık ne iyi gelir?’ sorusuna cevap ararlar. Bebeklerde bu problem birçok sebepten olabilir. Bu nedenle bebek çok iyi izlenmelidir. Bağırsakta olan anatomik sorunlar, genetik bağırsak yavaşlığı, fazla süt tüketimi, bebeğin devamlı katı besinler yemesi sebepler arasında bulunur.

Bebekteki sorunu anlamak için tuvalet alışkanlıkları takip edilir. Her gün tuvaletini yapan bebek 2-3 günde yapıyorsa, tuvaletini yaparken ağlıyorsa ve sert dışkılıyorsa rahatsızlık vardır. Ayrıca dışkılama sırasında kan varsa acilen doktora gidilir. Bebeklere iyi gelecek yöntemler ise şunlardır:

  • Ilık suda 5-10 dakika oturtmak veya banyo yaptırmak
  • Bebeğin poposuna vazelin ya da gliserin sürmek
  • Ek gıdaya geçmişse öğünlerinin yanında erik, elma, armut ve şeftali suyu eklemek
  • Bebeğe egzersiz yaptırmak
  • Karnına hafif hafif masaj yapmak

Her bebek farklı yapıdadır. Bu yüzden uygulamalardan önce doktora danışmak önemlidir.

Kabızlık Yapan Yiyecekler Nelerdir?

Muz kabızlık yapar mı? Kahve kabızlık yapar mı? Gibi sorular merak konusudur. Bazı besinler dışkılama problemine neden olur. Bu yüzden bu yiyecekleri tüketmekten kaçınmak veya daha az tüketmek gerekir. Bu besinlerden bazıları aşağıdaki gibidir:

  • Muz
  • Makarna
  • Pirinç lapası
  • Pilav
  • Fazla süt tüketimi
  • Fast food yiyecekler

Kabızlık Nasıl Geçer?

Kabızlık nasıl geçer evde hemen herkesin yapabileceği bazı düzenlemeler ile bu problem giderilir. Yapılabilecek düzenlemelerden bazıları ise şunlardır:

  • Bol su tüketmek
  • Hareketli olmak
  • Lif ağırlıklı sebze, meyve, bakliyat ve tahıllar ile beslenmek
  • Lokmaları iyi çiğneyerek yutmak
  • Kafeini azaltmak
  • Süt ve süt ürünlerini aşırı tüketmemek
  • Tuvalet ihtiyacını ertelememek

Uzun süren dışkılama problemlerinde ise mutlaka uzman hekime başvurmak gerekir.

Kabızlık İlacı Hangi Durumlarda Alınır?

Laksatifler ya da müshiller reçetesiz satılan dışkılama sorunu giderici ilaçlardır. Bu yüzden ihmalkar bir şekilde kullanıma açıktır. Kabızlığı kronikleşen çoğu zaman doğal yollara başvurmak yerine ilaçla çözüm ararlar. Ancak nedene yönelik bir çözüm sunmadığı için bu tedavi geçicidir ve rahatsızlık nükseder. Doktor önermeden bu ilaçların uzun süreli alınması ile kalın bağırsak hareketliliği azalır. Ayrıca vücutta;

  • Kandaki kalsiyum, klor, magnezyum, potasyum, sodyum dengesizleşir,
  • Sıvı kaybı (dehidratasyon) gelişir,
  • Böbrek hasarı olur,
  • Anormal kalp ritmi yaşanır,
  • Halsizlik, uykululuk hali (konfüzyon), inme (felç) ve hatta ölüme yol açar.

Bu nedenle hekim reçete etmedikçe laksatif ilaçlar gelişigüzel kullanılmamalıdır.

Çerez Tercihlerinizi Seçin

Sitemizde size en iyi hizmeti sunabilmek için çerez kullanılmaktadır. Detaylar için Çerezlere İlişkin Adınlatma Metni'ni inceleyebilir veya çerezleri özelleştirebilirsiniz.