Obezite cerrahisi veya bariatrik cerrahi, aşırı kilo sorunu yaşayan bireylerde kilo kaybını sağlamak amacıyla yapılan tıbbi müdahaleleri kapsar. Tüp mide ve gastrik bypass gibi ameliyatlarla sindirim sistemi değişiklikleri yapılır, bu sayede gıda alımı kısıtlanır veya kalori emilimi azaltılır. Bu cerrahi tedavi, diyet ve egzersiz gibi yöntemlerle kilo veremeyen, VKİ değeri 35'in üzerinde olan ve obeziteye bağlı sağlık sorunları yaşayan bireyler için uygundur. Ancak, cerrahinin faydaları kadar riskleri de göz önünde bulundurulmalı, karar öncesinde uzman değerlendirmesi yapılmalıdır.
Obezite, dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen, diyabet, kalp hastalığı ve hipertansiyon gibi birçok ciddi sağlık sorununa neden olan önemli bir sağlık problemidir. Diyet ve egzersiz gibi geleneksel yöntemlerle kilo vermekte zorlanan bireyler için, obezite cerrahisi etkili bir çözüm sunabilir. Bu makale, obezite cerrahisinin ne olduğunu, farklı prosedür türlerini ve bu ameliyatlara kimlerin uygun olduğunu inceleyecektir.
Obezite cerrahisi ya da tıbbi adıyla bariatrik cerrahi, sindirim sisteminde değişiklik yaparak bireylerin kilo vermesine yardımcı olan cerrahi müdahaleleri ifade eder. Bu operasyonlar, genellikle aşırı kilolu olup, diğer kilo verme yöntemleriyle başarılı olamayan bireylere önerilir. En yaygın obezite cerrahisi türleri arasında gastrik bypass ve tüp mide ameliyatı (mide küçültme ameliyatı) bulunur.
Obezite cerrahisi genellikle iki ana kategoride değerlendirilir:
Kısıtlayıcı Prosedürler: Bu tür ameliyatlar, midenin kapasitesini sınırlayarak gıda alımını azaltır. Tüp mide ameliyatı bu kategoriye girer ve midenin büyük bir kısmı çıkarılarak sadece küçük bir tüp şeklinde mide bırakılır, böylece hasta daha az yiyecekle tokluk hisseder.
Malabsorptif Prosedürler: Bu ameliyatlar, vücudun gıdalardan emdiği kalori miktarını azaltmak için sindirim sürecini değiştirir. Gastrik bypass bu yönteme örnek olarak verilebilir. Bu ameliyatla mide, küçük bir kese haline getirilir ve ince bağırsak ile doğrudan bağlanarak sindirimin büyük bir kısmı bypass edilir.
Obezite cerrahisi her birey için uygun değildir ve belirli kriterlerin karşılanması gerekir. Bu kriterlerin başında vücut kitle indeksi (VKİ) gelir. VKİ, bir kişinin boyuna göre kilosunu değerlendiren bir ölçüdür. Genel olarak, şu gruplar obezite cerrahisine uygun kabul edilir:
VKİ 40 veya üzerinde olan bireyler: Bu bireyler ciddi obezite sınıfına girer ve cerrahi müdahale en uygun tedavi seçeneklerinden biri olabilir.
VKİ 35-40 arasında olup, obeziteye bağlı sağlık sorunları yaşayanlar: Tip 2 diyabet, yüksek tansiyon, uyku apnesi gibi obezite kaynaklı ciddi sağlık sorunları bulunan bireyler de ameliyat için uygun aday olabilir.
VKİ 30-35 arasında olup, obeziteye bağlı ciddi sağlık sorunları yaşayanlar: VKİ'si 30'un üzerinde olan ve diyabet ya da kalp hastalığı gibi obezite ile ilgili sağlık problemleri olan kişiler de cerrahi seçenekleri değerlendirebilirler.
Obezite cerrahisi, kilo kaybı sağlamakla kalmayıp, obeziteye bağlı hastalıkların iyileştirilmesinde de faydalı olabilir. Örneğin, tip 2 diyabet ve yüksek tansiyon gibi sorunların cerrahi sonrası kontrol altına alınması yaygındır. Bununla birlikte, her cerrahi müdahale gibi riskler de mevcuttur. Bunlar arasında enfeksiyon, kanama, sindirim problemleri ve beslenme eksiklikleri sayılabilir. Bu nedenle, cerrahi sonrası beslenme takibi ve yaşam tarzı değişiklikleri önemlidir.
Sonuç
Obezite cerrahisi, ciddi obezite ile mücadele eden ve diğer kilo verme yöntemleriyle başarı sağlayamayan bireyler için etkili bir çözüm sunmaktadır. Bu cerrahiler, gıda alımını kısıtlayarak veya kalori emilimini azaltarak kalıcı kilo kaybı sağlamaya yardımcı olabilir. Ancak, bu tür ameliyatlara karar vermeden önce, bireylerin VKİ gibi belirli kriterleri karşılaması ve cerrahi sürecin hem faydalarını hem de olası risklerini detaylıca değerlendirmesi gerekir.
