Saçkıran, ani bir şekilde ve bölgesel olarak saç, sakal veya diğer bölgelerdeki tüylerin dökülmesi ile oluşan bir hastalıktır. Kişileri sosyal ve psikolojik açıdan oldukça olumsuz etkileyen bu cilt hastalığı, en sık 40 yaş altı erkeklerde görülür. Bazen kendiliğinden geçen, bazen de kronik devam eden bir süreci bulunabilir. Hastalıkta erken teşhis ve tedavi ise olumlu sonuçlar alınmasını sağlayabilir.
Saç kıran veya tıbbi ismi ile alopesi areata; kişinin saç, kaş, kirpik, sakal veya diğer tüylerinin aniden ve kısa bir sürede dökülmesi ile meydana gelen bir hastalıktır. Kafa derisinde oluştuğunda dışarıdan kolaylıkla farkedilebilen yuvarlak veya oval şekildeki saçsız alanlar görülür. Bir süre sonra saçsız bölgelerde saç çıkabilir veya yeni saçsız lezyonlar oluşabilir. Otoimmün bir hastalık ola alopesi areata, nedeni bilinmeyen bir biçimde vücudun bağışıklık sisteminin saç kökünde bulunan foliküllere hasar vermesi ile meydana gelir. Bulaşıcı olmayan bu rahatsızlık, ataklar halinde saç kaybı ve geri uzaması şeklinde uzun süre devam edebilir.
Saç kıran hastalığı oluşma nedeni kesin olarak bilinmemektedir. Ancak otoimmün sebeplerden kaynaklandığı düşünülür. Yani bağışıklık sisteminin kendi hücrelerine saldırması sonucu saçın uzaması durur ve saçlar dökülür. Araştırmalara göre bu hastalığın genetik etkenlerle alakalı olduğu da görülür. Saç kıran olan bir anne babadan doğan çocukta bu hastalığın görülme riski normal nüfusa oranla 3-6 kat daha fazladır. Aynı zamanda saçkıran ile beraber görülen bazı hastalıklar da genetik faktörü destekler. Bu hastalıklardan bazıları şu şekilde sıralanabilir:
Saç kıran hastalığı semptomları karateristik bir özellikte olduğu için genellikle yapılan klinik muayene sonrası teşhisi konulabilir. Ancak, saç dökülmesine sebep olabilen diğer mantar enfeksiyonlarının ekarte edilmesi için saç köklerinden biyopsi örneği alınması gerekebilir. Ayrıca; demir eksikliği, hormonal hastalıklar, romatolojik bazı hastalıklardan ayırmak amacıyla da kan testleri yapılabilir. Yapılan testler neticesinde otoimmün hastalıkların varlığı söz konusu ise saç kıran teşhisi konulabilir.
Saçkıranın tedavisi için normal klinik uygulamalarda kesin bir yöntem bulunmamaktadır. Cilt hastalıkları uzmanları tarafından yapılan uygulamalarda, hastalığın ilerlemesini önlemek ve belirtilerin şiddetini azaltmak hedeflenir. Erken evre ve hafif seyreden vakaların bazılarında tedaviye gerek duyulmadan saçlar kendi kendine çıkabilir.
Daha ileri evre vakalarda ise steroid grubu ilaçlar uygulanır. Steroid ilaçlar ilk olarak krem formunda reçete edilir. Daha sonra ihtiyaca yönelik olarak kafa derisine enjektör formu ile uygulanabilir. Bu enjeksiyon uygulamaların göz çevresi işlemlerinde, göz sağlığı açısından çok dikkatli olunması gerekir. Saç kıran tedavisi, steroid grubu ilaçlar haricindeki ilaçlar ve immünoterapi ismindeki yöntem ile de tedavi edilebilir. Saçkıran olan kişilerde alınacak bazı tedbirler ise şu şekildedir:
Eğer sizde saç kıran belirtilerinden şüpheleniyorsanız, hemen bir dermatoloji uzmanına başvurup erken tedavi olarak hastalığın ilerlemesini engelleyebilirsiniz.