Suda Boğulma Vakalarında İlk Yardım Nasıl Yapılır?

Havaların ısınması ile birlikte serinlemek için deniz, havuz, nehir veya göl gibi alanlara yüzmek için girilmesi bazı riskleri de beraberinde getiriyor. Bilhassa çocukların ve yüzme bilmeyen kişilerin herhangi bir önlem almadan bu sulara girmesi boğulma vakalarında artışa yol açıyor. Ülkemizde trafik kazalarından sonra en fazla ölümün yaşandığı boğulma vakalarında acil olarak uygulanması gereken ilk yardım bilgisi ise hayat kurtarıcı olabiliyor. Peki, suda boğulma vakalarında ilk yardım nasıl yapılır? Detaylar yazımızda.

Yayınlanma Tarihi 24 Mayıs 2022
Okunma Süresi 10 dk
Güncellenme Tarihi 24 Mayıs 2022
Makaleyi Paylaş
14 bin’den fazla hekimin, 5,3 milyon’dan fazla hastanın tercihi #bulutklinik

Suda Boğulma Nedir?

Suda boğulma, nefes borusunun kasılması sonucu akciğerlere giren sudan dolayı solunumun durmasıdır. Boğulan birine ilk müdahalede suni solum ve kalp masajı yapılmalıdır. Ölümle yaşam arasında saniyelerin bile değerli olduğu bu esnada suni solum su içinde de yapılabilir. Fakat boyu geçecek kadar derin sularda bu müdahale mümkün olmayacağı için boğulan kişi en hızlı biçimde kıyıya çekilmelidir.

Suda Boğulma Türleri Nelerdir?

Kuru boğulma: Suda boğulma vakalarının ortalama %20’sinde akciğerlerde çok az sıvı olduğu tespit edilir. Bu vakalarda ani gırtlak spazmı geçirilmesi sebebiyle gırtlak tamamen kapanarak akciğerlere sıvı girmesini engeller. Bu yüzden kişiler nefes alamadıkları için ölebilirler.

Su yutarak boğulma: Su yutulması ile boğulma ise vakaların %80′inde akciğerlerde az oranda ya da onları tamamen dolduracak miktarda çok su olur. Bu bireylerde yutulan su miktarı kadar, suyun tatlı ya da tuzlu olmasının da büyük payı bulunur.

Tatlı suda boğumla tehlikesi yaşayanlarda, akciğer hava keseciklerinde yüzey gerilimi azalarak tamamen kapanır. Bu yüzden akciğerlere gelen kan temizlenmeden yeniden dolaşıma katılır. Akciğer hava keseciklerinde yoğunluğu düşük tatlı suyun olduğu için damarlarca emilir ve damarlarda dolaşan kan hacmi artar. Bu da kalp yetersizliğine sebep olur.

Tuzlu suda boğulma tehlikesi vakalarında ise sodyum klorür miktarı fazla olduğundan kan sıvısı damarlardan akciğer hava keseciklerine sızar. Bu geçiş, hastanın kendine gelmesi sonrası da devam edebileceğinden bu tehlikeden kurtulanlar en az 48 saat gözlem altında tutulmalıdır.

Suda Boğulma Belirtileri Nelerdir?

Suda Boğulan bir kişide oluşabilecek belirtiler şu şekilde sırlanabilir:

  • Nefes almada güçlük
  • Gürültülü, hızlı ve derin solunum
  • Ağızda balgam toplanması ve köpüklenme
  • Yüzde, dudaklarda ve tırnaklarda morarma
  • Genel durumda sorun, cevaplarda isabetsizlik ve kararsızlık
  • Bayılma

Suda Boğulma Neden Olur?

Dünya Sağlık Örgütü tanımına göre suda boğulma hissi: “Sıvı ortama batma veya dalma neticesinde meydana gelen solunumsal bozulma” olarak tanımlamır. İnsan yeteri kadar solunum yapması halinde öz kütle farkından ötürü suya batmaz. Fakat kişinin su yutması durumunda yoğunluğu artacağı için su üzerinde kalması da imkânsız bir hal alır. Bu esnada akciğerlerin de etkilenmesi sonucu kişi nefes alamadığı için bayılma vb. sorunlar ile karşılaşarak daha da dibe batar ve boğulma tehlikesi geçirir. Dünyada üzerinde her bir saatte 40 kişinin yaşamını yitirdiği suda boğulmanın birçok sebebi vardır. Bunlardan bazıları şu şekilde sıralanabilir:

  • Yüzme bilmeme
  • Riskli davranışlarda bulunma
  • Alkol ve yasa dışı ilaç kullanımı
  • Uyarılara uymama
  • Kalp krizi
  • Epilepsi
  • Akıntılar
  • Korku ve panik
  • Yetersiz ebeveyn denetimi
  • Dibe saplanma
  • Travma
  • İnme
  • Kramp
  • Astım gibi sağlık sorunları

Suda Boğulma Vakalarında İlk Yardım Nasıl Yapılmalıdır?

Her acil durumda olduğu gibi suda boğulma vakalarında da ilkyardım kurallarını iyi bilmek ve doğru uygulamak birçok durumda hayat kurtarıcıdır. Suda boğulan bir kişi için uygulanabilecek ilk yardım müdahaleleri şu şekilde sıralanbilir:

  • Boğulma tehlikesi yaşayan kişiye ilk olarak can yeleği, can simidi gibi batmaz araçlar atılmalıdır. Bunlar bulunmuyorsa uzun sopa ve ip gibi araçlarla yardım edilebilir.
  • Suda boğulan kişi karaya çekildikten sonra hemen ilk adım olarak 112 yardım çağrısı yapılır.
  • Ekipler gelene kadar suda boğulma tehlikesi yaşayan kişi sırt üstü yatırılarak soluk alıp vermediği ve nabzı kontrol edilir. Nabız ve solunum varsa kişi kurtarma pozisyonuna getirilir ve sağlık ekipleri beklenir.
  • Hasta giyinik ise yakası ve kemeri gevşetilir, varsa takma dişi çıkarılır. Islak kıyafetleri çıkarıp battaniyeye sarılır.
  • Şayet kurtarılan kişinin solunumu yok ve nabzı var ise yardım çağrısı yaptıktan sonra ağızdan suni teneffüs yapılır. Kişi soluk verdiğinde ise kişinin başı yana çevirilir ve bu hareket 5-6 defa tekrarlanır. Sonra kurtarma pozisyonuna getirilir.
  • Yutulan suyun atılması için iki elle hastanın karnının altından tutulur ve yukarı kaldırılır.
  • Kişinin bilinci kapalı, soluk alıp vermiyor ve nabzı da alınmıyorsa sağlık ekiplerinin gelmesi beklenirken sırtüstü pozisyonda kalp masajı yapılmalıdır. Bu masaj dakikada en az 100 kere yapılmalıdır. Kalp masajı yaparken baka bir yardımcı yok ise her 30 kalp masajının ardından 2 defa ağızdan soluk verilmelidir. Kalp masajı sağlık ekipleri gelene değin devam ettirilmelidir.

Suda Boğulmamak için Nelere Dikkat Edilmelidir?

  • Yüzme bilmeyenlerin açılmaması ve boyunu aşan bölgelere gitmemesi gerekir.
  • Deniz ve akarsularda oluşan akıntılar kişiyi sürükleyebileceği gibi dibe de çekebilir Bu yüzden kişi bu gibi durumlarda kendini kurtarmak için tersine yüzdükçe yorulur ve su yutar. Riskli yerlere girilmemelidir.
  • Bilhassa göllerde dibe batma riski olduğu için yüzmemek gerekir.
  • Yüzerken yapılan korku ve panik sağlıklı solunum almayı engeller ve su yutulur. Bu nedenle sakince kalmaya dikkat edilmelidir.
  • Epilepsi, kalp krizi ve astım gibi kronik hastalıkları olanlar yüzerken çok fazla efor harcamamalıdır.
  • Suda tehlikeli hareketler ve şakalardan kaçınılmalıdır.
  • Derinliğin bilinmediği sulara atlamamak gerekir.
  • Simit ve deniz yatağı gibi araçlara güvenerek derinlere gidilmemelidir.
  • Tekne veya kayıkla tura çıkan kişiler yüzme bilseler de mutlaka can yeleği giymelidir.
  • Alkol alan ve yemek yiyenlerin hemen suya girmemesi gerekir.
  • Çocuklar, ebeveynleri tarafından devamlı kontrol edilmelidir.
Çerez Tercihlerinizi Seçin

Sitemizde size en iyi hizmeti sunabilmek için çerez kullanılmaktadır. Detaylar için Çerezlere İlişkin Adınlatma Metni'ni inceleyebilir veya çerezleri özelleştirebilirsiniz.