Kan pıhtılaşmasının önlenmesinde sıklıkla kullanılan heparin, kan pıhtılarını önler ve mevcut pıhtının büyümesini geciktirir. Heparin nedir? Hangi durumlarda uygulanır? Yan etkileri nelerdir? Heparinle ilgili merak edilen sorulardandır. Cevapları yazımızda.
Antikoagülan olarak bilinen ve kanın pıhtılaşmasını önlemek için kullanılan ilaçtır. Damar içerisinde ya da deri altına enjekte edilerek uygulanmaktadır. Kanda pıhtı oluşmasını önler ve mevcut pıhtının büyümesini geciktirmektedir. Bazen ameliyat öncesinde pıhtı riskini azaltmak için kullanılmaktadır. Bazı durumlarda ise tedavi amacıyla kullanılmaktadır. Tedavi sürecinde ilk doz hastanede uygulanır. Hastaya kalan dozların nasıl uygulanacağı gösterilir bu sayede hasta tedaviye evde devam edebilir.
Birden fazla durum için kullanılabilmektedir. Öncelikle kanın pıhtılaşmasını önlemek için tercih edilmektedir. Kalp ameliyatları, kan nakli sırasında görülebilmektedir. Bazı ameliyat süreçlerinde geçmesi gereken hastalarda ya da uzun süre yatağa bağlı hastalarda kullanılabilmektedir. Hamilelik sürecinin başında sorun yaşayan kişilerde de kullanılabilmektedir.
Diyaliz makineleri gibi tıbbi cihazların içinde pıhtılaşma önleyici yüzeylerin oluşturulmasında, test tüplerindeki kan numunelerinin pıhtılaşmasının önlenmesinde kullanılmaktadır.
Venöz tromboz, pulmoner emboli ve periferik arter embolisi gibi hastalıklarda pıhtıdan dolayı tıkanmış damarların işlevinin yenilenmesinde tercih edilir. Tedavi sürecinde kullanımı tercih edilen hastalıklar şu şekildedir:
Görülen ciddi yan etkilerinden birisi heparin ilişkili trombositopenidir. Hit denilen heparin ilişkili trombositopeni, heparin tarafından tetiklenen, vücuda zarar veren bağışıklık sistemi tepkisidir. Tedavinin kesilmesiyle biter, sentetik heparin kullanımıyla önlenebilmektedir. Görülen diğer yan etkiler ise şunlardır:
Yan etkiler herkeste görülmeyebilir. Yan etkilerin geçmemesi ya da şiddetlenmesi durumunda doktorunuza veya en yakın sağlık kurumuna başvurmanız önerilmektedir.
Heparin ilaçları belirli gıda ve vitaminlerle tepkimeye girebilirler. K vitamini içeren gıdalar reaksiyon gösterebilmektedir. Bundan dolayı K vitamini içeren gıdaların tüketilmesi durumunda dikkatli olunmalıdır. K vitamini içeren gıdalar arasında brokoli, kara lahana, brüksel lahanası, marul, ıspanak, ciğer bulunmaktadır.
Aspirin gibi kanın pıhtılaşmasında etkili olabilmektedir. Aspirin gibi bazı ilaçlarla birlikte etkileşime girebilmektedir. Kişi heparin tedavisine başvurmadan önce kullandığı ilaçlar hakkında doktoruna bilgi vermelidir.
Ameliyat gibi durumlardan sonra kullanılıyorsa doktorun talimatları dışına çıkılmamalıdır.