Ketojenik Diyet Nasıl Yapılır?

Ketojenik Diyet Nedir?

Ketojenik diyet tıpta ilk olarak, kontrolü zor olan refrakter epilepsi hastalığına sahip çocuklar için tedavi amacıyla kullanılan bir diyettir. Ketojenik yemek düzeninde yağ oranı yüksek, protein oranı orta ve karbonhidrat oranı düşük olacak şekilde bir beslenme uygulanır. Yapılan araştırmalar da ketojenik diyet ile epilepsi tedavisi yapan hastaların, epilepsi nöbetlerinde değişik oranlarda düşme kaydedilir.

Keton diyeti epilepsi hastalığının yanı sıra; parkinson, alzheimer, otizm, diyabet ve kanser gibi hastalıkların tedavi süreçlerine de destek sağlayabilir.

Katojenik diyet yapanlar, dışarıdan karbonhidrat alımını minimize eder. Karbonhidrat alımı düşen vücut ketoz diye adlandırılan metabolik bir duruma girer. Bu durumdaki vücut ise enerji için yağ yakmaya başlar. Diyet süresince karaciğerdeki yağ ketonlara dönüşür.

Keton diyeti, son dönemlerde popüler beslenme biçimleri arasına girerek zayıflama amacıyla da kullanılır. Fakat diyetin uzun süre yapılmasının, vücut üzerinde bazı zararlara yol açabileceği de bilinir. Bu yüzden bu beslenme düzenini uygulayan kişilerin, riskli bir tablo yaşamaması için tıbbi kontrol altında olması gerekir.

Ketojenik Diyet Çeşitleri Nelerdir?

Alternatif ketojenik diyet çeşitleri mevcuttur. Bu diyetler içeriklerindeki oran değişikliklerine göre şu şekildedir;

Standart ketojenik diyet: Bu türde genellikle %75 oranında yağ, %20 oranında protein ve %5 gibi düşük bir oranda karbonhidrat tüketilir. Bilimselliği en fazla kanıtlanmış ve en çok tercih edilen türüdür.

Yüksek proteinli ketojenik diyet: Standart modele yakın bir çeşit olsa da daha fazla protein tüketilir. Bu çeşitte genellikle %60 oranında yağ, % 35 protein ve %5 oranında karbonhidrat vardır.

Hedefe yönelik ketojenik diyet: Genellikle profesyonel sporcular tarafından yapılması önerilir.

Ketojenik diyet yapılırken kişiye özel bir program hazırlanacağı için mutlaka profesyonel bir diyetisyen ve doktordan destek alınması gerekir. Diyet yapılmadan önce yapılan kan ve idrar içindeki keton miktarı göz önüne alınarak planlama yapılmalıdır.

Ketojenik Diyette Ne Yenir?

Ketojenik diyet listesi, standart bir diyet beslenme düzeninden farklı içeriklere sahiptir.

Diyette Yenilebilen Besinler

• Yumurta,
• Dana, koyun, hindi, tavuk ve kuzu etleri,
• Uskumru, ton balığı, somon veya alabalık gibi balık çeşitleri,
• Badem, ceviz, fındık, ay çekirdeği gibi yağlı kuru yemişler,
• Beyaz peynir, keçi peyniri, kaşar peynir veya tulum peyniri çeşitleri,
• Doğal tereyağı ve sızma zeytinyağı,
• Brokoli, domates, soğan, pazı, lahana veya ıspanak gibi özellikle yeşil yapraklı sebzeler,
• Ahududu, çilek, yaban mersini, dut, kiraz veya kızılcık gibi şeker oranı az meyveler,
• Yağ oranı yüksek olduğu için avokado olarak sıralanabilir.

Diyette Yenmemesi Gereken Besinler 

• Karbonhidrat içerikleri nedeniyle alkollü içecekler,
• Nohut, fasulye ve mercimek gibi baklagiller,
• Patates ve havuç gibi kök sebzeler,
• Yenilmesi serbest olanın dışındaki meyve ve meyve suları,
• Buğday, pirinç, mısır ve yulaf gibi tahıl ürünleri,
• Pekmez veya bal gibi basit şekerli ürünler olarak sayılabilir.

Ketojenik Diyet Riskleri Nelerdir?

Ketojenik diyete uygun besinler, sağlıklı ve dengeli bir beslenme düzeninden oldukça farklı olduğu için metabolizmada değişiklik gösterir. Metabolizmadaki bu ani değişim birçok olumsuz etkiyi de beraberinde getirebilir.

• Diyette alınan az karbonhidrattan dolayı beynin enerji kaynağı glikoz azalır. Bu yüzden bilişsel işlevlerde yavaşlama oluşabilir. Yanı sıra uyku problemleri de gelişebilir.
• Yağ oranı yüksek besinlerden dolayı, kanda dolaşan serbest yağ asitlerinin miktarı artar, buda kolestrol artmasına sebep olabilir. Bu durum kalp ve damar hastalıkları açısından risk taşır.
• Kanda artan keton cisimcikleri nedeniyle ketoz (grip benzeri bir süreç) adı verilen ani bir tablo görülebilir.
• Diyette lifli gıdalar az olduğu için kabızlık veya başka bağırsak problemleri görülebilir.
• Ketojenik diyet esnasında vücut kendini açlığa adapte edebilmek için metabolizmayı yavaşlatır. Diyeti aniden bırakabilen kişiler için yavaş bir metabolizma verilen kiloların tekrar alınmasına sebep olabilir.
• Keton diyet, karaciğere aşırı bir yük bindirebileceği için çok uzun süreler devam ettirilmemelidir. Diyete başlamadan önce karaciğer enzimlerinin durumu kontrol edilmelidir.

Bu yüzden ketojenik diyet, doktor kontrolünde ve başka alternatif seçeneği bulunmayan hastalara uygulanmalıdır. Ayrıca diyet süresince de mutlaka doktorun rehberliğine danışılmalıdır.