Birçok insanda özgüven veya karakter özelliği sandığı; benmerkezcilik veya mükemmelliyetçilik gibi özellikleri narsist kişilik bozukluğu olabilir. Peki, narsist kişilik bozukluğu nedir? Belirtileri nelerdir? Detaylar yazımızda.
Narsistik kişilik bozukluğu; kendisinden başka kimseyi beğenmeme, diğer kişilere karşı kibirli olma ve küçük görme gibi kişilik özellikleri olan psikolojik bir rahatsızlıktır. Narsistik kişilerin kendilerini diğer insanlardan daha üstün, daha zeki, daha güzel veya daha yakışıklı bulmalarının altında bireyin özgüven eksikliği ve kendini yetersiz hissetmesi ile ilgili sebepler olabilir.
Bu problem, kişilik bozukluklarının alt türlerinden biridir. Narsistik kişiliği olanlar kendilerine aşırı güvenir, hayran olur ve devamlı olarak kendilerini ön plana çıkaracak durumlara girmek isterler. Benzer biçimde çevresindeki kişilerin de kendisini devamlı övmesini isterler. Bu nedenle aile, arkadaş ya da ikili ilişkilerinde iyi bağlar kurmakta zorlanabilirler.
Narsistik kişilik bozukluğu olanlarda en belirgin özellik, sosyal çevrede ilgi odağı olmak ve herkesin gözünde ilgi odağı olmayı istemeleridir. Bu isteklerini herkesin anlayabileceği biçimde de belli ederler. Narsistik kişilik bozukluğu olan bireylerde görülen diğer belirtiler şu şekilde sıralanabilir:
Narsist bireyler sosyal hayatlarında dışlandıkları, eleştirildikleri zaman agresif tavırlar gösterebilirler. Bu gibi durumlar narsistik kişilik bozukluğu olanlarda depresyon, sabırsız davranışlar ve öfke kontrolü sağlayamamaya sebep olabilir.
Narsistik kişilik bozukluğu gelişimindeki nedenler tam olarak bilinmez. Bu rahatsızlık çoğunlukla ergenlik çağında görülse de çocukluk döneminde de narsistik kişilik bozukluğu meydana gelebilir. Bilhassa çocuğun yetiştirilme biçimi, ailenin çocuğa karşı olan tutumu, büyüdüğü ortam gibi etkenler narsistik kişilik bozukluğuna neden olabilen faktörler arasında bulunur.
Erken çocukluk çağında çocuğun var olan kabiliyetlerine, davranış biçimine veya iyi olduğu bir konuda aşırı ilgili gösterilmesi ve her isteğinin anında yapılması gibi durumlar narsistik kişilik bozukluğuna yol açabilir. Yanı sıra, çocukla yeteri kadar ilgilenilmemesi, ihmal edilmesi, şefkat ve sevgiden mahrum bırakılması ve duygusal anlamda istismar edilmesi de ileri dönemlerde bu bozukluğun ortaya çıkmasına neden olabilir.
Narsistik kişilik bozukluğu, psikiyatristler ya da psikologlarca konabilir. Bu anlamda psikolog ya da psikiyatrist tarafından tıbbi öyküsü dinlenen hastanın görüşmeler esnasında sergilediği tavır ve davranışlar ile anlattıkları değerlendirilir. Değerlendirmelere göre narsistik özellikler gösterip göstermediği belirlenir. Narsistik kişilik bozukluğu teşhisi alan kişilerin tedavisine düzenli bir biçimde devam etmesi, pozitif sonuçlar elde edilmesi açısından oldukça önemlidir.
Narsistik kişilik bozukluğu yaşayan bireylerin bazıları genellikle bu durumun psikolojik bir rahatsızlıktan dolayı ortaya çıktığını düşünmez ve bu yüzden bir psikolog ya da psikiyatrist ile görüşmeyi kabul etmezler. Ancak tedavi edilmemiş narsistik kişilik bozukluğu, bireylerin sosyal, aile ve iş hayatında çok ciddi sorunlara yol açabilir.
Narsistik kişilik bozukluğunun tedavisinin yapılabilmesi için ilk olarak kişinin rahatsızlığını kabul etmesi gerekir. Bu rahatsızlığı olan birçok hasta durumu kabullenmediği gibi gösterdiği saldırgan davranışlarını haklı bulur ve çevresindeki kişileri haksız çıkarmaya ve suçlamaya çalışır.
Bu türde bir kişilik bozukluğu olanlar psikolojik yardıma ihtiyaçları olduğunu hissettikleri zaman en kısa sürede bir psikolog ya da psikiyatristten yardım almalıdır. Narsistik kişilik bozukluğu tanısı alan bireylere uzman psikolog veya psikiyatristin belirlediği terapi yöntemleri uygulanır. Bu terapiyi uygulayacak uzmanın o terapinin eğitimini özel olarak almış olması gerekir.
Narsistik kişilik bozukluğu için yapılan tedavi kişinin sosyal hayatı, aile hayatı, ikili ilişkileri ve iş yaşamı açısından önemlidir. bu tip hastalar çoğunlukla terapi ve davranışsal tedavi yöntemleri gibi geniş bir zaman zamanı kapsayan uygulamalar ile tedavi edilir.
