Çoğunlukla evde evcil hayvan besleyen ya da kırsal kesimde yaşayan bireylerde hayvan bakımıyla alakalı bazı problemler görülebilir. Bunların arasında yaygın olanlardan biri, bilhassa köpek ve kedi gibi evcil hayvanlarda önemli cilt problemlerine yol açan pirelerin insanları ısırmasıdır. İnsanlarda oluşan pire ısırığı giderilmediği zaman kişilerin yaşam kalitesini ciddi manada olumsuz etkileyebilir. Peki, pire ısırığı nasıl geçer? Pire ısırığına ne iyi gelir? Detaylar yazımızda.
Pire ısırığı, insan kanıyla beslenen pire ismindeki böceklerin insan cildini ısırması sonucu oluşan küçük, kızarık ve şişlik ile karakterize cilt değişiklikleridir. Pireler, vektörler olarak isimlendirilen ve hayvanlardan insanlara hastalık taşınmasına neden olan böceklerdir. Örneğin; Yersinia Pestis denilen bakterilerin yol açtığı veba hastalığı pireler yoluyla taşınabilir ve insanlar arasında bulaştırılabilir. Vektörler enfeksiyonları genellikle kan aracılığı ile taşır. Pireler ortalama 0,5 cm uzunluğunda çok küçük böceklerdir. Bu canlıların 6 bacağı, bacaklarının alt bölümünde konakçıya tutunmalarına yardımcı olan güçlü pençeleri ve deriyi delip kana erişmelerini sağlayan ağız parçaları bulunur. Arka bacakları orta ve ön kısımdaki bacaklarından daha uzun ve kuvvetlidir. Bu sayede 30cm'den daha uzun aralıkta zıplayabilme olanakları vardır.
Pireler, memeliler ile kuşların kanıyla beslenen parazit böceklerdir. Normalde insanlar pireler için çoğunlukla ilk seçenek değildir. Çünkü insalar pireler için iyi bir konakçı değildirler. Ancak henüz evcil hayvanlar gibi daha uygun bir konak bulamayan aç pireler insanları hedef olarak seçme eğilimindedir. Bu yüzden hem erkek hem de dişi pireler beslenmek amacı ile insanları ısırabilir. Çünkü beslenmelerinin bir gereği olarak kan ihtiyaçları bulunur. Dişi pireler kan emdikten bir süre sonra yumurtlama sürecine girer. Bu nedenle pirelerin üremesine ve yaşamasına elverişli olabilecek kırsal bölgeler, bahçeli evler ya da evcil hayvanların bulunduğu yaşam alanlarında pire popülasyonu çoğalabileceğinden insanlarda da pire ısırığına bağlı belirtiler görülebilir.
Enfeksiyon veya alerji gelişimine neden olmayan pire ısırıkları basit ve hafif şiddetli semptomlara sahiptir. Bu belirtiler şu şekilde sıralanabilir:
Şayet alerjik bir etki geliştiyse beklenmeden süratle en yakın sağlık kuruluşuna gidilmelidir. Pire ısırığı alerjisinin belirtileri ise şu şekildedir:
Piredeki bulunan bir hastalığın insana bulaşması sonucu meydana gelen enfeksiyon belirtileri ise şu şekildedir:
Pire ısırığı çoğunlukla herhangi bir müdahalede bulunulmasına gerek kalmadan kendiliğinden geçer. Ancak iyileşme süreci rahatsızlık verici olursa ilaç kullanımı da gerekebilir. Şikayetleri rahatlatmak için kullanılabilecek ilaçlardan biri antihistaminiklerdir. Bu ilaçlar pire ısırıklarında sıkça kullanılır. Tablet, şurup veya pomat formları alınabilir. Bir diğer tedavi yöntemi de oluşan kızarıklığı ve reaksiyonu azaltmak için bölgeye topikal kortikosteroid uygulanmasıdır.
Pirenin ısırması sonucu kişide enfeksiyon veya alerji gibi ek bir sorun gelişmemişse uygun bakımla genellikle 4-9 gün arası tamamen iyileşebilir.
Isırma sonrasında şiddetli kaşıntı, ağrı veya kızarıklık bulunuyorsa evde bu belirtileri yatıştırmak için bazı uygulamalar yapılabilir. Pire ısırığına iyi gelen uygulamalardan bazıları ve pire ısırığı kaşıntısını ne geçirir? sorusunun cevabı şu şekilde sıralanabilir:
Buz Kompresi
Buz paketlerini bir beze sararak cilde kompres yapmak cildi yatıştırmaya, şişliği azaltmaya ve ısırıkların olduğu yeri uyuşturmaya yardımcıdır.
Aloe Vera Jel
Aloe vera, kızarıklığı ve şişliği azaltmak ve gelişen kaşıntıyı hafifletmek için kullanılabilir. Bunun için hazır satılan aloe vera jeller alınabileceği gibi evde yetiştirilen aloe bitkisinden çıkarılan jel de kullanılabilir.
Çay Ağacı Yağı
İçerdiği anti-inflamatuar ve antimikrobiyal özellikleri ile çay ağacı yağı pire ısırığında kullanılabilir. Fakat çay ağacı yağının yarayı tahriş etmesini engellemek adına badem yağı veya hindistan cevizi yağı gibi bir yağ ile seyreltmek gerekir.
Beyaz Sirke
Pire ısırıklarının yol açtığı kaşıntı ve tahrişi sirken kullanımı azaltır. Bu uygulama için 1 ölçü sirke 1 ölçü suyla karıştırılır ve pamukla bölgeye sürülür.
Pire ısırığı hangi yaştaki insan da olursa olsun bir doktora danışması önerilir. Bunun sebebi, pirelerin faklı hastalıkları ve parazitleri taşıyarak insanlara bulaştırma riskidir. Pire ısırıklarında tedavi genellikle şu şekilde yapılabilir:
