Yoğurt, yüzyıllardır tüketilen ve pek çok kültürde önemli bir besin kaynağı olarak kabul edilen bir süzme süt ürünüdür. Hem lezzetli hem de besleyici olmasıyla tanınan yoğurt, insan sağlığı üzerinde bir dizi olumlu etkiye sahiptir. Hem geleneksel hem de modern mutfağımızda sıkça yer alır ve pek çok insanın günlük beslenme rutininde önemli bir rol oynar. Yoğurdun düşük kalorili ve doyurucu bir atıştırmalık olması, sağlıklı bir diyetin parçası olarak tercih edilmesini sağlar. Birçok faydası bulunan yoğurt ile ilgili detaylı bilgi yazımızda.
Yoğurt, sütün fermente edilmesiyle elde edilen bir fermente süt ürünüdür. Genellikle inek, keçi veya koyun sütünden yapılmaktadır. Ancak bazı bölgelerde manda sütü veya diğer hayvanların sütleri de kullanılabilmektedir. Yoğurt, sütte bulunan laktik asit bakterileri tarafından fermente edilerek oluşur.
Yoğurt, sağlıklı bir besindir. Yoğurdun faydaları arasında bağışıklık sistemini güçlendirmesi, sindirim sistemi sağlığını koruması, kemik sağlığını desteklemesi ve probiyotik etkileri sayılabilir. Ayrıca, yoğurt aynı zamanda protein, kalsiyum ve B grubu vitaminleri kaynağıdır. Türk mutfağında yoğurt, ayran, cacık, çorba ve tatlılar gibi birçok yemekte kullanılmaktadır.
Yoğurt, cilt sağlığına birçok fayda sağlamaktadır. Yoğurdun içeriğindeki laktik asit, cildin nem dengesini korur. Aynı zamanda cildi besleyerek pürüzsüz bir görünüm sağlamaktadır. Laktik asit ayrıca, cildin doğal bir şekilde soyulmasını sağlayarak ciltteki ölü hücrelerin atılmasına yardımcı olur. Yoğurdun içeriğindeki çinko, cildin yağ üretimini dengeleyerek cildin yağlılığını azaltır ve akne oluşumunu engeller. Probiyotik özellikleri sayesinde ciltteki mikrobiyom dengesi korunarak cildin sağlıklı kalması desteklenmektedir.
İçerisindeki probiyotikler, midedeki yararlı bakterilerin sayısını arttırarak sindirim sistemini düzenler ve sindirimi kolaylaştırır. Ayrıca, yoğurdun içeriğindeki laktik asit, midedeki pH seviyesini düzenleyerek mide asidinin etkisini azaltır. Mide yanması gibi rahatsızlıkların önlenmesine yardımcı olur. Yoğurdun içeriğindeki proteinler, midedeki açlık hissini azaltarak tokluk hissi verir ve kilo kontrolüne yardımcı olur.
Ekşi yoğurt, daha uzun süre fermante edilen ve daha yoğun bir asidik tat içeren bir yoğurt türüdür. Normal yoğurda göre daha asidik bir yapıya sahiptir. Bu asidik yapı, ekşi yoğurdun daha uzun süre dayanmasını sağlar ve probiyotik bakterilerin daha uzun süre yaşamasına yardımcı olur. Ekşi yoğurdun normal yoğurda göre birçok faydası vardır. Bağırsak sağlığına faydalıdır ve sindirimi kolaylaştırır. Ayrıca, ekşi yoğurt, normal yoğurda göre daha fazla probiyotik bakteri içerir, bu da bağırsak florasının sağlıklı kalmasına yardımcı olur. Normal yoğurda göre daha az şeker içerir, bu nedenle diyet yapanlar için ideal bir gıdadır.
Yoğurt mayalamanın birkaç yöntemi vardır. En yaygın yöntem, pastörize edilmiş sütün kaynatılarak ılıtılması ve mayalık yoğurdun eklenmesidir. Süt, kaynatıldıktan sonra soğutulur ve ılıdığında mayalık yoğurt eklenir. Daha sonra sıcaklığı koruyacak şekilde kapaklı bir kapta 6-8 saat bekletilir. Yoğurdun mayalanması için ideal sıcaklık 40-45 derece arasındadır. Yoğurt mayalamak için kullanılan mayalık yoğurdun canlı kültür içermesi ve bozulmamış olması önemlidir.
Günlük yoğurt tüketimi, kişinin yaşına, cinsiyetine, kilosuna ve genel sağlık durumuna göre değişebilmektedir. Ancak genel olarak, sağlıklı bir yetişkinin günlük ortalama 1-2 porsiyon yoğurt tüketmesi önerilmektedir. Bir porsiyon yoğurt, yaklaşık 150-200 ml arasındadır. Yoğurt, probiyotik içeriği sayesinde bağırsak sağlığına faydalıdır ve kalsiyum, protein ve vitamin B12 gibi besinler açısından zengindir. Ancak yoğurt tüketimi, süt ürünlerine karşı alerjisi olan kişiler, laktoz intoleransı olanlar ve düşük kalorili diyet uygulayanlar tarafından sınırlandırılabilir.
Yoğurt, doğru şekilde saklandığında daha uzun süre taze kalır ve besin değerini korur. İşte yoğurdun doğru şekilde saklanması için bazı ipuçları:
