Kalsiyumdan sonra insan vücudunda en çok bulunan ikinci mineral fosfordur. Çoğu gıdada doğal olarak bulunan fosfor, kemiklerin güçlenmesi, doku ve hücrelerin onarılması, enerji üretilmesi, kas ve sinir fonksiyonunun düzenlenmesi, böbreklerdeki atıkları filtrelemekte yararlıdır. Detaylı bilgi için yazımıza göz atabilirsiniz.
Fosfor, kalsiyumdan sonra vücutta en çok bulunan mineraldir. %90’ı kemik ve dişlerde bulunurken %10’u ise vücut sıvı ve hücrelerinde bulunmaktadır. Vücut sıvılarının asitlere dönüşmesini de önlemektedir. Fosfor, vücudumuzda atıkları filtrelemek, doku ve hücrelerin onarılması gibi birçok alanda görev almaktadır. Vücudun normal işlevinin yerine getirilebilmesi açısından gerekli besinlerdendir. Beyin, kalp, böbrekler, karaciğer gibi önemli organların da fonksiyonlarında yer almaktadır.
Güçlü kemikler ve dişler fosforun ana işlevlerindendir. Düzenli kalp atışına, kasların kasılmasına, vücudun enerji depolamasına yardımcı olan ATP’nin yapılmasına yardımcı olmaktadır.
Genel olarak faydalarını şu şekilde sırayabiliriz:
Fosforun vücutta yeteri kadar bulunmaması hiperfosfatemi olarak isimlendirilmektedir. Kandaki fosfor miktarının düşmesiyle birlikte enerji seviyesi de düşmektedir. Bu durum kas zayıflığına, yorgunluğa, egzersiz için düşük tolerans oluşmasına neden olabilmektedir. Kemiklerin zayıflamasına, eklem ve kas ağrısının meydana gelmesine de yol açabilmektedir. Fosfor düşüklüğü başka bir rahatsızlığın da belirtisi olabilmektedir.
Fosfor eksikliğine neden olan durumlar arasında şunlar bulunmaktadır:
Fosfor düşüklüğünde görülen belirtiler genellikle şu şekildedir:
Yüksek fosfor genellikle böbrek hastalarında ya da kalsiyumun düzenlenmesinde işlev bozukluğu olan kişilerde görülmektedir. Yüksekliğe neden olan durumlar arasında şunlar bulunmaktadır:
Fosfor yüksekliğinde böbrek fonksiyonları daha çok düşer, kanda fosforun fazla birikmesiyle kalsiyum kemiklerden çekilir ve bazı dengesizlikler meydana gelir. Vücutta kalsiyum, magnezyum, demir, çinko gibi minerallerin kullanılmasında sorunlar meydana gelebilir.
Fosfor yüksekliğinde yenilmemeye özen gösterilmesi gereken besinler şu şekildedir:
Birçok gıdada fosfor bulunmaktadır. Proteince zengin besinler de fosfor açısından zengindir. Protein ve fosfor içeriği bakımından zengin besinler şunlardır:
Bazı gıdalar protein içermez fakat fosfor içermektedir. Kepekli tahıllar, patates, sarımsak, kurutulmuş meyve bu gıdalara örnektir. Yüksek miktarda fosfor içeren besinlerden bazıları şu şekildedir:
