İshal Nasıl Geçer? Neden Olur?

Diyare halk arasındaki tabirle ishal, yaygın olarak rastlanan rahatsızlıklardandır. Gündelik yaşamın kalitesini azaltan bağırsak problemidir. Uzun sürmesi bazı sağlık sorunlarına yol açabilir. İshal nasıl geçer, neden olur? Sorularının cevapları yazımızda.

Yayınlanma Tarihi 16 Ağustos 2022
Okunma Süresi 13 dk
Güncellenme Tarihi 16 Ağustos 2022
Makaleyi Paylaş
14 bin’den fazla hekimin, 5,2 milyon’dan fazla hastanın tercihi #bulutklinik

İshal Nasıl Geçer? 

İshal (diyare) sık görülen kısa süreli bir bağırsak problemidir. Normalden daha fazla ve sulu dışkılama olarak görülür. Gün içerisinde üç defadan fazla dışkılamada ya da normal dışkılama sayısından fazla görüldüğünde şüphelenilir.

İshal birkaç gün sürebileceği gibi birkaç hafta da sürebilmektedir. Akut kısa sürelidir. Gıda zehirlenmesinden kaynaklanabilir.

Geçmeyen ishal, kronik olabilir. Kronik ishal, iki - üç hafta boyunca devam eder. Bağırsak bozukluklarından kaynaklı olabilir. Crohn, çölyak, sürekli enfeksiyon gibi ciddi bir hastalığın belirtisi olabilir. Bu durumda doktora müracaat edilmelidir.

İshal Neden Olur? 

Sıklığına ve şiddetine bağlı olarak sebepleri değişir. En yaygın görülme nedeni bakteriler ve parazitlerdir. Bağırsaklardaki fazla sıvının serbest dolaşması, kalın bağırsaktaki sıvının yeterince emilememesinden kaynaklanabilir. Bazı hastalıklar ve virüsler ishale neden olabilir. Bu virüslerden rotavirüs, viral hepatit, norwalk virüsü akut ishalin sebeplerindendir. 

En sık rastlanan nedenler;

  • Gıda alerjileri
  • Gıda zehirlenmeleri
  • Laktoz intoleransı
  • Huzursuz bağırsak sendromu
  • Ülseratif kolit
  • Sindirim bozuklukları
  • Emilim bozuklukları (çölyak, kısa bağırsak sendromu) 
  • Diyabet

İshal Nasıl Geçer?

Şiddetli olmayan ve kısa süreli durumlarda evde yapılacak basit beslenme yöntemlerle iyileşmeye yardımcı olunur. Beslenme biçiminin düzeltilmesi ilk yapılması gereken yöntemlerdendir. 

  • Bol su tüketimi
  • Aşırı yağlı, baharatlı yiyeceklerin tüketimini azaltmak
  • Probiyotik içeren ürünler 
  • Patates tüketimi
  • Muz tüketimi
  • Yulaf ezmesi

Rahatsızlığın nedenine, süresine bağlı olarak doktor gözetiminde tedaviye başlanmalıdır. Bakteri, enfeksiyona bağlı ishalde antibiyotik kullanılması gerekir. Kronik ishalde doktora başvurmalısınız.

Çocuklarda İshale Ne İyi Gelir?

Çocuklarda;

  • Yüksek ateş,
  • Karın ağrısı,

şikayetleri birlikte görülür. Hastalığın tedavisi için şikayetin süresi ve nedenine bağlı olarak değişmektedir. 

Şiddetli olmayan ishalde aşağıdaki besinleri tüketmeleri çocuklar için uygundur. Rahatsızlığın şiddeti arttığında doktora gözükülmesi gerekir.

  • Yoğurt
  • Balık
  • Patates püresi
  • Pirinç lapası
  • Muz 

Bebeklerde İshal 

Yeni doğan bebeklerde ve beş yaşına kadar çocuklarda sık rastlanan bir rahatsızlıktır. Bebeklerde dışkılama sıklığından daha çok dışkının kıvamı önemlidir.

Bebeklerde yaygın görülen nedenler;

  • Ek gıdaya geçiş süreci,
  • Beslenme bozuklukları, 
  • Bağırsak enfeksiyonları,
  • Alerjen maddeler, 
  • Gerekenden fazla beslenmesi

Virüsler de rahatsızlığa sebep olmaktadır. İshalle beraber aşırı kusma şikayetleri varsa rota virüs şüphesi göz önünde bulundurulur. Virüsten bebeği koruma yöntemleri arasında aşı bulunmaktadır. Doktorunuza danışarak gerekli aşıları gerçekleştirebilirsiniz.

6 aydan küçük bebeklerde emzirmenin sıklaşması ile tedavi edilebilir. Ek besine geçmiş bebeklerde sıvı tüketiminin arttırılması çorba, taze sıkılmış meyve suyu verilmesi önerilir.

Hamilelikte İshal 

Hamilelikte,

  • Gıda zehirlenmesi, 
  • Antibiyotiklerin yan etkisi, 
  • Gebeliğe bağlı hormonal süreçler
  • İltihaplı bağırsak hastalıklarının olması 

durumlarında gözükür.

Gebeliğin ilk 3 ayında ve son 3 ayında görülme sıklığı fazladır. İlk 3 ayında yaşanan hormonal süreçler neden olurken son 3 ayında vücudun kendini doğuma hazırlaması sebebiyle sıklık artmaktadır. Gebelikte bir günden fazla sürüyorsa; şiddetli karın ağrısı, halsizlik, dışkıda kan görülmesi durumunda doktorunuzla görüşmeniz gerekmektedir. 

İshal Yapan Yiyecekler 

İshalin birden fazla nedeni olabileceği gibi tüketilen bazı besinler ishale etki etmektedir. Bu besinler;

  • Süt ve süt ürünleri
  • Baklagiller
  • Kafein içerikli içecekler
  • Turunçgiller
  • Gluten içeren yiyecekler
  • Lif oranı yüksek gıdalar
  • Baharatlar
  • Soğan ve sarımsak
  • Alkol, kafein içerikli kahve

Kanlı İshal

Dizanteri yaygın bilinen adıyla kanlı ishal bir çeşit bağırsak enfeksiyonudur. Genel nedenleri;

  • Temiz gıdaların tüketilmemesi,
  • Dışarıdan alınan gıda ürünlerinin saklama koşullarına dikkat edilmemesi,
  • Dışarıdan siparişlerde ürünlerin temin süreçleri

Bulaşma sıklığı yüksektir. Kanlı ishal; gıdaların yeteri kadar temizlenmemesi, hijyen eksikliğinden kaynaklanır. Ateş ve ishalle beraber görünür, şiddeti sürekli olarak artmaktadır. 

Virüsler kan yoluyla iç organlara yayılıp hastayı tehlikeye sokabilir.

Kanlı ishalden korunmak için;

  • Ellerin sıklıkla dezenfekte edilmesi
  • Sebze ve meyvelerin iyi temizlenmesi
  • Temiz olduğundan emin olunmayan suların tüketilmemesi
  • Tüketilen gıdaların hijyenine dikkat edilmesi

Kanlı ishal, ağız (oral) ve dışkı (fekal) yoluyla bulaşmaktadır. Kişisel hijyen için lavabo, klozet kullanımına dikkat edilmesi önemlidir. Kanlı ishal şüpheniz varsa bir doktora gözükmeli, doktor gözetiminde tedaviye başlamalısınız.

Çerez Tercihlerinizi Seçin

Sitemizde size en iyi hizmeti sunabilmek için çerez kullanılmaktadır. Detaylar için Çerezlere İlişkin Adınlatma Metni'ni inceleyebilir veya çerezleri özelleştirebilirsiniz.