Stres Nasıl Oluşur? Stres Yönetimi Nasıl Sağlanır?

Stres Nasıl Oluşur?

Günlük hayat içinde kişinin fiziksel, ruhsal sağlığının tehdide uğraması, zorlanması durumlarında meydana gelen fizyopsikolojik tepkiye stres denilmektedir. İlk olarak kişide endişe, kaygı, gerginlik ya da mutsuzluk benzeri psikolojik sorunlar görülebilmektedir. Stresin uzun süreli olarak devam ettiği durumlarda ise bedensel sorunlar da meydana gelebilir. Bağışıklık sistemini zayıflatır ve çoğu hastalığa karşı savunmasız hale getirir.

Strese neden olan birçok durum vücut tarafından bir tehlike olarak algılanmaktadır. Bu durum stres hormonunun salgılanmasına neden olur. İlk olarak vücut stres hormonlarını salgılamaya başlar. Kan basıncı yükselir ve terleme gibi fizyolojik reaksiyonlar oluşmaya başlar. Sonraki aşamada strese neden olan faktör etkin şekilde çözüldüğünde vücudun alarm halinde olduğu zararlar gider ve stres hormonlarının düzeyi azalır. Böylece terleme, kan basıncı yüksekliği gibi fizyolojik tepkiler ortadan kalkar. Son reaksiyon aşamasında ise vücut tükenme durumu yaşayabilmektedir. Etkili olarak baş edilemeyen ve üstesinden gelinemeyen stres kaynakları arttığında vücudun uyum kapasitesi azalır ve ilk aşamada görülen tepkiler sürekli hale gelir. Bu durum kronik strese neden olabilir.

Stres Belirtileri Nelerdir?

Stres durumuna kişide psikolojik ve fizyolojik belirtiler görülebilmektedir. Bu belirtileri doğru tanımak ve hızlıca fark etmek stresin neden olabileceği hastalıklardan korunmak için büyük öneme sahiptir.

Görülen fizyolojik stres belirtileri şunlardır:

• Stres durumunda nefes alışverişi hızlanır, dakika başı solunum sayısında artış meydana gelir.
• Kan basıncı artar. Kalpte çarpıntı hissi görülür.
• Ağız kuruluğu ve yutkunmada zorlanma görülebilir.
• Vücut sıcaklığı artar. ‘Sıcak basması’ olarak bilinen durum yaşanabilir.
• Ellerde terleme meydana gelir.
• Kaslar gerilir, mide yanması, mide bulantısı, ishal, kabızlık gibi sindirim sistemi problemleri görülür.
• Kaslarda yorgunluk, halsizlik görülür.
• Diş sıkma görülebilir ve bu duruma bağlı olarak baş ağrısı yaşanabilir.
• Uyku problemleri ortaya çıkar, kişi uykusuzluk veya aşırı uyuma durumunda olabilir.

Psikolojik olarak ise şu belirtiler görülebilmektedir:

• Endişe, huzursuzluk hissedilir.
• Konsantrasyon sorunları, odaklanma problemleri meydana gelebilmektedir.
• Unutkanlık ve dalgınlık gibi sorunlarla karşılaşılmaktadır.
• Sinirli ruh hali görülür, kontrolsüzlük hissedilir.
• Kişi kendini üzgün, kızgın ve baskı altında hisseder.

Stresten adet gecikmesi kaç gün olur? Görülen belirtiler sonrasında merak edilen bir sorudur fakat strese bağlı adet gecikmesinde belirli bir gün sınırı bulunmamaktadır. Kişiden kişiye göre vücut döngüsü farklılık gösterebilmektedir bundan dolayı net olarak gün belirtmek uygun değildir.

Genellikle stresten dolayı sırt ağrısı meydana gelir. Sırt bölgesinde omurganın iki tarafında bulunan kasların gerilmesiyle ortaya çıkar. Strese bağlı oluşan sırt ağrıları genellikle kendi kendine geçer. Sinirlerin farklı nedenlerden dolayı da sırt ağrısı meydana gelebilmektedir. Detaylı bilgi için “Sırt Ağrısı Neden Olur? Sırt Ağrısına Ne İyi Gelir?” yazımıza göz atabilirsiniz.

Bir İnsan Neden Strese Girer?

Birçok durumda insan stres altında kalabilir. Büyük bir durum strese neden olabileceği gibi biriken küçük olaylar sonucunda da stres meydana gelebilmektedir. Strese neden olan bazı durumlar şu şekildedir:

• Baskı altında hissetmek
• Büyük değişikliklere karşılaşmak
• Bir konu hakkında endişe duymak
• Bir durum üzerinde daha az kontrol sahibi olmak
• Ayrımcılık, ırkçılık ya da tacize maruz kalmak
• Bir yakınını kaybetmek
• Boşanma ya da ayrılık yaşamak
• Finansal sorumluluklarda artış yaşanması
• Bir hastalığa yakalanmak
• Geçim sıkıntısı yaşamak

Stresi Ne Azaltır?

Kontrol altına alınamayan stres durumu kişinin ruhsal veya fiziksel sağlık bütünlüğüne zarar verebilir. Yapılacak ilk işlem problemi tanımak ve çözüm odaklı yaklaşım geliştirmektir. Stres yaşanan alanda planlı ve programlı olmak, sorunları çözüme ulaştırmak için gerekli durumda yardım almak, stresi yoğunlaştıran durumlardan kaçınmak, stresle başa çıkmak için sakin ve huzurlu ortamlar oluşturmak önemlidir. Kişi kendi kendine telkin yöntemiyle düşüncelerini olumlu şekilde düzenlemeye çalışması önerilir.

Bazı durumlarda problemi ortadan kaldırmak mümkün değildir. Bu gibi durumlarda kişi duygularına odaklanarak problemlerle baş edebilir. Stresle başa çıkma yöntemlerinde kişi gerektiği durumda uzman desteğine başvurmalıdır. Stresin kronikleşmemesi ve fiziksel açıdan ciddi problemler görülmemesi için belirti ve bulguların takip edilmesi önemlidir. Stresle başa çıkmakta zorlanıyorsanız bir psikiyatri ya da psikologdan yardım almanız önemlidir. Dilerseniz Bulut Klinik üzerinden online veya yüz yüze randevu alabilirsiniz.

Stres Yönetimi Nasıl Sağlanır?

• Hayatta kontrol edilemeyecek olayların olduğu kabul edilmelidir. Değiştirilemeyecek durumlar hakkında endişelenmeyi azaltmak ve bırakmak için çözüm yolları aranmalıdır.
• Zaman yönetimini verimli hale getirmek size yardımcı olabilir.
• Hobilerinize, ilgi alanlarınıza ve size iyi gelen şeyleri yapmaya zaman ayırmanız önemlidir.
• Stresi azaltmak amacıyla alkol, sigara, uyuşturucu gibi zararlı maddelere başvurulmamalıdır.
• Sosyal hayattaki destek bu noktada önemli bir faktördür. Bu nedenle kişi kendisini mutlu eden, destek sağlayan, günlük hayatta size yardımcı olan insanlarla vakit geçirmeye çalışın.
• Duygu, düşünce ya da inançlarınızı öne çıkarmak size iyi hissettirebilir.
• Sağlıklı beslenme hem fiziksel sağlığınız hem de zihinsel sağlığınız açısından önemlidir. Stresli durumlarda egzersiz yapmak, açık havada yürüyüş yapmak iyi hissettirebilmektedir.
• Meditasyon, yoga gibi kasları gevşetecek aktiviteler de size yardımcı olabilir.