Böbreklerin Görevleri Nelerdir? Böbrek Yetmezliği Nasıl Tedavi Edilir?

Vücuttaki sıvıları temizleyerek adeta bir arıtma sistemi gibi çalışan böbrekler, hayati görevlere sahip organlardır. Kendisi küçük işlevi büyük olan bu organların fonksiyonunu kaybetmesi sonucunda ise ciddi sağlık sorunları ile karşı karşıya kalınabilir. Peki, bunlar nelerdir? Detaylar yazımızda.

Yayınlanma Tarihi 22 Aralık 2021
Okunma Süresi 8 dk
Güncellenme Tarihi 22 Aralık 2021
Makaleyi Paylaş
14 bin’den fazla hekimin, 5,2 milyon’dan fazla hastanın tercihi #bulutklinik

Böbrek Nedir?

Böbrekler, omurganın her iki yanında bel bölgesinde bulunan ve fasulyeye benzeyen önemli görevlere sahip organlardır. Kısaca vücuttaki zararlı maddelerin dışarı atılmasını sağlayan bir boşaltım organıdır denilebilir. Vücuttaki sağlıklı yaşamın temeli olan böbreklere çok iyi bakılmalı ve korunmalıdır. Herkeste iki tane olan böbrek sayısı teke düşse bile tek böbrekle de yaşamak mümkündür. Kırmızı ve kahverengi tonlarında olan böbreklerin fasulyeyi andıran şekilleri bulunur. Yetişkin bir insandaki böbreğin boyutları 12cm’ye 6 cm genişliğinde ve 3 cm kalınlığındadır. Ağırlığı ise ortalama 160 gr’dır.

Böbreklerin Görevleri Nelerdir?

Üriner sistem; böbrekler, üreter (idrara hortumları) ve mesaneden oluşur. Bu sistemde böbrekler ana görevi, ağız yolu ile vücuda giren besinlerin sindirildikten sonra meydana çıkan atık ve zararlı maddelerini sü

zerek idrara yolu ile dışarı atılmasını sağlamaktır. Diğer görevleri ise şu şekilde sıralanabilir:

  • Vücuttaki suyun ve bazı minerallerin dengelenmesini sağlar.
  • Güneş ışınlarından alınana D vitaminini vücut için kullanılır hale getirerek fosfor ve kalsiyum oranını dengeler ve sağlıklı bir kemik yapılanmasına yardımcı olur.
  • Renin ismindeki hormonu salgılayarak tansiyonu dengelerken, eritropoetin hormonunu salgılayarak da kemik iliğini uyarır ve kan elemanlarının yapımını sağlar.
  • Kan basıncını düzenler
  • Elektrolit seviyelerinin dengesini korur.

Böbrekler Vücut İçin Neden Önemlidir?

Böbrekler kendileri küçük olsa da vücut için çok büyük görevler üstelendikleri için oldukça önemli organlardır. Vücuttaki toksinleri atmalarının yanı sıra, kanı filtreler ve vücuttaki fazla suyu vücuttan atar. Bu işlemi 24 saat aralıksız bir şekilde gerçekleştirir. Şayet böbrekler herhangi bir nedenden dolayı çalışmazsa vücutta biriken atık maddeler beyin, kalp ve damar gibi hayati organları etkileyerek bazı bozukluklara neden olur. Bu bozukluklar ise böbreklerin fonksiyonunu yerine getirememesine yani böbrek yetmezliğine sebep olur.

Böbrek yetmezliği 2 şekilde meydana gelebilir:

Akut Böbrek Yetmezliği

Ani bir durum sonrasında meydana gelir. Erken tedavi edilmesi halinde iyileşme şansı yüksektir. Akut böbrek yetmezliği sebepleri ise şu şekilde sırlanabilir:

  • Böbrek iltihapları
  • Ani tansiyon düşmesi (kanama, şiddetli ishal, su alımı olmadan aşırı terleme)
  • İlaç alerjileri
  • Zehirlenmeler
  • Geniş alanda yanık sonrası
  • İdrara yollarında tıkanıklık ve taş gelişimi sonrası
  • Büyük çaplı ameliyatlar sonrası

Kronik Böbrek Yetmezliği

Uzun bir zaman süren bir etkenden dolayı gelişir. Tedavi şansı yoktur. Kronik böbrek yetmezliği nedenleri ise şu şekilde olabilir:

  • Diyabet (şeker hastalığı)
  • Tansiyon yüksekliği
  • Polikistik böbrek hastalığı
  • Böbreğin damarsal hastalıkları
  • Glomerülonefrit
  • Amiloidozis
  • Tübülointerstisyel nefrit
  • Diğer hastalıklar ve nedeni bilinmeyen etkenler

Böbrek Yetmezliği Belirtileri Nelerdir?

Böbrek yetmezliği olan kişilerde bu belirtilerin bir veya birkaçı olabilir. Ancak bazı vakalarda hiçbir belirti olmadan da hastalık gelişebilir. Genel olarak böbrek yetmezliği belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

  • Açıklanamayan nefes darlığı
  • Bulantı, kusma ve iştahsızlık
  • Halsizlik
  • Uyku hali ve dalgınlık
  • Tansiyonda yükselme
  • Kaşıntı
  • Ciltte renk değişikliği
  • Göğüste ağrı ve basınç
  • Çocuklarda büyüme geriliği
  • Vücutta tuz ve su birikmesine bağlı ödem

Böbrek yetmezliğinin erken evrede saptanması belirtilerin hafifliğinden dolayı genelde zor olabilir. Erken semptomlarda; idrara çıkışında azalma, nefes darlığı ve uzuvlarda ödem bulunur.

Böbrek Yetmezliği Nasıl Tedavi Edilir?

Böbrek yetmezliği tedavisinde ilk olarak altta yatan ve böbrek hasarına neden olan durum tespit edilir. Bu etkenin tedavi edilmesi böbreklerin işlevlerini tekrar kazanabilmesi için önemlidir.

Böbrek yetmezliğinde sıkça kullanılan tedavilerin başında ise diyaliz gelir. Bu tedavide hasta bir diyaliz merkezine giderek haftanın belirli günlerinde birkaç saat diyaliz ismindeki makineye bağlanır. Bu makine hastanın çalışmayan böbreklerinin yerine vücudunu temizler.

Diğer bir tedavi ise böbrek naklidir. Bu nakil sağlıklı bir verici bulunduğunda ameliyat ile gerçekleştirilir. Nakil başarılı olursa hasta diyaliz makinesine bağlanmaktan kurtulur.

Böbrek hastalıkları tedavi edilmediğinde hayati sonuçlar doğurabilir. Bu yüzden herhangi bir böbrek sorunu hissedildiği durumda bir sağlık kuruluşuna başvurulmasında yarar vardır.

Dilerseniz bu konu ile ilgili videomuzu izleyebilirsiniz.

Çerez Tercihlerinizi Seçin

Sitemizde size en iyi hizmeti sunabilmek için çerez kullanılmaktadır. Detaylar için Çerezlere İlişkin Adınlatma Metni'ni inceleyebilir veya çerezleri özelleştirebilirsiniz.