Gebelikte Şeker Yüklemesi Nasıl Yapılır?

Gebelikte bazı nedenlerden dolayı diyabet görülebilir. Bu diyabet sorunu, mutlaka takip edilmesi gereken, anne adayı ve özellikle bebek açısından bazı riskleri olan bir durumdur. Bu yüzden gebelikte her anne adayına rutin bir şekilde şeker yükleme testi yapılması önerilir. Gebelikte şeker yüklemesi nasıl yapılır? Sorusunun cevabını ve diğer detayları sizler için yazdık.

Yayınlanma Tarihi 14 Aralık 2021
Okunma Süresi 9 dk
Güncellenme Tarihi 14 Aralık 2021
Makaleyi Paylaş
14 bin’den fazla hekimin, 5,2 milyon’dan fazla hastanın tercihi #bulutklinik

Şeker Yükleme Testi Nedir?

Gebelikte şeker yüklemesi testi veya diğer adıyla oral glukoz tolerans testi (OGTT), vücudun şekere karşı verdiği tepkiyi değerlendirmek amacı ile yapılan bir testtir. Özellikle Tip2 diyabeti olan hastalarda veya obezitesi olan kişilerde kullanılan bu test, anne adaylarında da gestasyonel (gebelikte gelişen yüksek kan şekeri) diyabeti tespit için kullanılır.

Gestasyonel Diyabet Nedir?

Bireylerdeki şeker intoleras durumunun gebelikte oluşması veya bu dönemde teşhis edilmesine gestasyonel diyabet denir. Plasentadan salgılanan bazı hormonlar gebede insülin direncine veya kan şekerinin yükselmesine sebep olabilir. Ayrıca prolaktin, progesteron ve büyüme hormonu da gebelikte oluşabilen insülin direnci ile alakalı olabilir.

Şeker Yükleme Testi Nasıl Yapılır?

Şeker yükleme testi gebeliğin 24. ve 28. haftaları arasında yapılabilir. Bu test için gebeye herhangi bir saatte aç veya tok karnına içerisinde 50 gr. glukoz bulunan bir sıvı içirilir. 1 saat sonrasında gebenin kan şekeri (venöz plazmaglukoz düzeyi) ölçümlenir.

Şayet kan şekeri 140 mg/Dl ya da üzerinde ise 100 gr OGTT testi yapılır. Sonrasında ise 1 saat aralıklarla test 3 kez daha tekrarlanır. 3 saat süren bu testlerden sonra anne adayında herhangi bir diyabet sorunu olup olmadığı kesin olarak tespit edilebilir.

Anne adayı şeker yükleme testi sonrasında aşırı fiziksel faaliyet yapmamalı ve bu süre boyunca herhangi bir şey yememelidir. Bular OGTT testinin doğru sonuç vermesi açısından önemli noktalardır.

Şeker Yükleme Testi Ne Zaman Yapılır?

Birçok anne adayının sık sorduğu sorulardan biriside ‘Şeker yükleme testi ne zaman yapılır?’ sorusudur. OGTT testi için doğru zaman kişiden kişiye göre değişiklik gösterir. Bu yüzden testi uygulamak için anne adayında bulunan bazı risk faktörleri ele alınarak bir sonuca varılır. Bu faktörler şu şekilde sıralanabilir:

  • 35 yaşından büyük olunması
  • Obezite
  • Polikistik over sendromu (PCOS)
  • Daha önceki gebeliklerinde gestasyonel diyabet teşhisi alması
  • Aile üyelerinde diyabet öyküsü olması
  • Daha önce doğum hastasına göre büyük bir bebek dünyaya getirmesi

Bu etkenlere sahip olan anne adayları yüksek riskli olarak kabul edilerek ilk doktor randevusunda şeker yükleme testi yapılmalıdır. Bu gebelere herhangi bir haftayı beklemeden erken süreçte test yapılması gestasyonel diyabetin de erken tedavi edilmesi için faydalı olur. Ayrıca yüksek riski bulunan anne adaylarının hamilelikten önce şeker yükleme testi yaptırıp sonuca göre bir gebelik planlaması yapması daha doğru olacaktır.

Anne adayının;

  • 25 yaşından küçük olması,
  • Gebelik öncesinde ideal kiloda bulunması,
  • Aile üyelerinde diyabet öyküsü olmaması,
  • Varsa öncesi hamileliklerinde riskli bir durum yaşamadığı hallerde düşük riskli olarak kabul edilir.

Kişinin yüksek ve düşük risk arası olan orta risk grubunda yer alması halinde ise ideal şeker yüklemesi testi zamanı 24-28. haftalardır. Düşük risk grubunda şeker yükleme testine gerek olmasa da hekimler her gebenin test edilmesinde hem fikirdirler.

Şeker Yüklemesi Zararlı mı?

Oldukça güvenli bir test olan şeker yüklemesi testinde gelişebilecek yan etkiler birçok gebede görülmez. Gelişebilecek bazı yan etkiler ise; terleme, test sonrası hafif bir halsizlik, baş dönmesi ve mide bulantısı olarak sayılabilir. Uzmanlara göre şeker yüklemesi testi anneye ve bebeğe olan yararları düşünüldüğü zaman yapılmasının doğru olduğu bir testtir. Gestasyonel diyabet teşhisi aldığı halde tedavisi yapılmayan bir anne adayı çok ciddi komplilkasyonlarla karşı karşıya kalabilir. Bu komplikasyonlar şu şekilde sırlanabilir:

  • Bebeğin iri olması
  • Erken doğum
  • Ölü doğum
  • İleri dönemlerde obezite veya diyabet gelişmesi
  • Bebeğin olması
  • Doğumdan sonra bebeğim akciğerlerinin gelişmemiş olmasından solayı solunum sorunu yaşanması
  • İleri evrede kalp sorunları gelişmesi
  • Kulak anomalileri
  • Santral sinir sistemi ve beyinde anomaliler oluşması
  • Böbrek anomalileri
  • Doğum sonrası bebekte; polisitemi, kan şekeri düşmesi, hipokalsemi, hiperbiluribinemi diğer adı ile sarılık riski

Gestasyonel şekeri olan anne adayları doğum sonrası diyabet açısından risklidirler. Hamilelik şekeri tanısı alan kişilerin doğumdan itibaren ortalama 6 hafta sonra kontrole çağırılmaları gerekir. Bu kontrol sırasında kişinin kan şekeri yeniden değerlendirilir. Bu değerleme ile kişinin sadece gebeyken mi bu sorunu yaşadığı, yoksa normalde de şeker hastası olup olmadığı bulunur.

Gestasyonel Diyabet Tedavisi Nasıl Yapılır?

Gebelik şekeri olan anne adaylarına normal diyabet hastalarında olduğu gibi ağızdan alınana ilaçlar verilmez. Tedavide diyet ve egzersiz yanı sıra enjeksiyon şeklinde insülin verilir. Bu tedavi planını doktorla birlikte diyetisyen hazırlar. Beslenme düzeninde; çikolata, beyaz un içerikli yiyecekler, dondurma ve şerbetli tatlılar yer almaz. Beslenme düzenlemesi ile birlikte gebenin verilen egzersizlere de uyması kan şekeri seviyelerini düzenlemesine destek olur. Egzersizler, yürüyüş veya yüzme gibi sporlar olabilir. Egzersiz ve diyetin etkili olmadığı hallerde ise anneye gebeye insülin tedavisi verilir. Gebelik esnasında diyabeti olan gebeler doğum sonrasında 1-3 yıl aralığında takip edilmelidir.

Çerez Tercihlerinizi Seçin

Sitemizde size en iyi hizmeti sunabilmek için çerez kullanılmaktadır. Detaylar için Çerezlere İlişkin Adınlatma Metni'ni inceleyebilir veya çerezleri özelleştirebilirsiniz.