Propolis, arıların kovanlarını dış tehditlerden korumak için sentezlediği doğal bir maddedir. Kovanları koruduğu gibi insan sağlığını da koruduğu antik çağlarda keşfedilmiştir. Günümüzde işlenerek birçok formda üretilen bir takviye gıda olarak gittikçe popülerliği artmaktadır. Peki, propolisin faydaları nelerdir? Detaylar yazımızda.
Propolis, arıların bitkilerin tomurcuk, yaprak, gövde ve salgılarından, iğne yapraklı ağaçlardan topladığı maddeleri işleyerek elde ettiği reçineye benzeyen bir üründür. Preboli veya arı zamkı da denilen bu ürün peteklerin sterilizasyonunu sağlamak, bal peteklerini onarmak, dışarıdan gelen mantari, bakteri ve küf gibi etkilere karşı kovanı korumak için arılar tarafından kullanılır. Genellikle koyu kahve renge sahip olan propolis, arıların topladığı bölgeye göre; yeşil, kırmızı ve sarı renkte olabilir. Sıcak havalarda akışkan ve yapışkan bir formda olan propolis, soğuk havalarda ise sert ve kırılgan bir yapıda olabilir. Yapısı incelendiğinde ise %30 mum, %50 reçine ve bitkisel balsam, %10 esansiyel ve aromatik yağlar, %5 polen olarak bulunur.
İçerik açısından zengin özellikleri olan bu reçine tarihte ilaç olarak kullanılmıştır. Günümüzde yapılan çalışmalarda da sağlık açısından birçok yararlı etkisinin bulunduğu tespit edilmiştir. Bu yüzden önemli bir bağışıklık destek ürünü olarak kullanılmaya başlanmıştır. Propolisin içinde 300’den fazla bileşik bulunmaktadır. B1, B2, C, E vitaminleri ve kalsiyum, çinko, bakır, demir, magnezyum, sodyum, potasyum minerallerini de içermektedir. Kullanan kişiler için virüs ve bakterilere karşı direnç sağlarken aynı zamanda bağışıklık sistemini de güçlendirir.
Doğal bir arı ürünü olan propolis insan sağlığı üzerinde birçok olumlu etkiye sahiptir. Antibakteriyel, antiviral, antifungal ve antienflamatuar etkileri ile farklı pekçok hastalığa karşı engelleyici ve tedavi edici özellik sunar.
Bu mucize takviyede yer alan etanol ekstratı (faydalı bileşenlerin ayrılarak tüketimi hazırlanması) güçlü bir bağışıklık oluşmasını sağlar. Bu sayede immün sistem güçlü sağlıklı ve düzenli bir çalışmaya sahip olur.
Düzenli bir şekilde propolis kullanılması uzun bir süreçte kansere karşı önleyici bir etki sunar. İçerdiği C vitamini, kafeik asit fenil ester ve clerodane diterpenoidinin vücutta kanserli hücrelerin gelişmesine engel olduğu düşünülmektedir.
Etkili bir antioksidan özelliği bulunan propolis cilt sağlığını koruyucu bir özellik taşır. Cildin yenilenmesini taze ve genç görünmesini sağlar.
Topikal yani cilt üzerine de kullanılabilen propolis, hücrelerin kendini yenileme sürecini hızlandırır. Bundan dolayı yaralar çabuk iyileşme kaydeder. Cilt tahrişini, yanıkları, ve iltihaplanmaları gidermesiyle cildin hızlı bir şekilde yenilenmesini sağlar. Ayrıca uçuk ve ağız yaralarına sürülerek tedavi eder.
Aslen arılar tarafından kovanı bakteri ve mikroplara karşı korumak için kullanılan propolis, insan vücudunu da bu tehditlere karşı savunur. Antiviral, antifungal, antibakteriyel ve antienflamatuar özellikleri ile vücutta oluşacak enfeksiyonaları engeller ve hastalıklara yakalanma riskini düşürür.
Araştırmalara göre propoliste bulunan etken maddelerin influenza ve adenovirüs gibi hastalıklara karşı koruyucu olduğu öngörülür. Ayrıca grip ve soğuk algınlığı hastalıkarı için de önleyicidir.
Antibakteriyel bir içeriği olduğu için propolis ağız içinde bakteri üremesini engeller. Bu sayede diş çürümelerini önler. Yanı sıra, diş etlerindeki ödemi de azaltır.
Arıların doğal bir etkileşim sonucu ortaya çıkardığı propolis, yukarıda belirtildiği üzere birçok faydalı özelliğe sahiptir. Bu yüzden kullanan kişilerin çokça tercih ettiği bir destek üründür. Propolisin işlenmemiş olanı formu içerdiği yüksek orandaki bal mumundan dolayı zor sindirilir. Bu yüzden kişiler kullanmadan önce işlenerek bal mumunun ayrılması oldukça önemlidir. bundan dolayı doğandan saf haliyle alınan propolisin o halde tüketilmesi önerilmez. Propolis kullanım şekline göre farklı formlarda bulunur. Bunlar şu şekilde olabilir:
Propolis kullanmadan evvel mutlaka ürünün talimatları incelenmelidir. Özellikle kronik hastalığı bulunan kişiler hekimlerine danışmadan kullanmamalıdır. Propolis kullanımında dikkat edilecekler şu şekilde sırlanabilir:
