Probiyotik Nedir? Probiyotik Ne İşe Yarar?

Probiyotik Nedir?

Probiyotik, vücudun sindirim sistemi veya cildi gibi belirli bir bölgesinde bulunan canlı mikroorganizmalar olarak tanımlanır. Probiyotikler genellikle yararlı bakteriler, mantarlar veya diğer mikroorganizmalar olup, insan sağlığı üzerinde birçok faydalı etkisi bulunmaktadır. Zararlı bakterilerin hastalık yapıcı etkilerinin kaldırılmasına yardımcı olurlar. Vücutta doğal olarak bulunmaktadırlar.

Probiyotikler, bağırsak sağlığı için önemlidir çünkü sindirim sistemi içindeki doğal flora (mikroorganizma topluluğu) üzerinde olumlu etkilere sahiptir. Bağırsaklardaki yararlı bakteri sayısını arttırarak kötü bakterilerin çoğalmasını engeller. Bu nedenle, probiyotikler bağırsak sağlığı için faydalıdır. Sindirim sistemi problemlerinin önlenmesine veya tedavisine yardımcı olurlar.

Vücutta mikrobiyota/mikrobiyom denilen sistem mevcuttur. İnsan vücudundaki tüm mikroplar bu sistemin parçasıdır. Mikrobiyom içinde bulunan bakteriler insan vücudunda olumlu katkıda bulunmaktadır. İç organlarda yaşamlarına devam ederler, herhangi bir neden dolayı sayıları azalırsa takviyelerle desteklenebilmektedirler.

Probiyotik Ne İşe Yarar?

Probiyotikler birçok faydalı işlevi yerine getirirler. Bu faydalar arasında şunlar yer almaktadır:

• Sindirim sağlığı: Probiyotikler bağırsak sağlığı için faydalıdır. Sindirim sistemi içindeki doğal flora (mikroorganizma topluluğu) üzerinde olumlu etkileri vardır. Yararlı bakteri sayısını artırarak kötü bakterilerin çoğalmasını engelleyebilirler. Bu nedenle, bağırsak sağlığı için faydalıdır. Sindirim sistemi problemlerinin önlenmesinde veya tedavisine yardımcı olurlar.
• Bağışıklık sistemi: Bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olur. Bağışıklık sistemi, hastalıklarla savaşmak için vücudun savunma mekanizmasıdır. Probiyotikler bağışıklık sistemini güçlendirerek enfeksiyonlara karşı koruma sağlar.
• Cilt sağlığı: Probiyotikler cilt sağlığı için de faydalıdır. Cildin doğal mikrobiyomunu koruyarak ve düzenleyerek cilt sağlığını destekleyebilirler. Probiyotikler ayrıca, akne, egzama gibi cilt sorunlarına da yardımcı olabilirler.
• Mental sağlık: Beyin sağlığı ve ruh halini olumlu etkileme potansiyeli olduğu da araştırmalar tarafından gösterilmiştir.
• Besin emilimi: Probiyotikler bazı besinlerin emilimini artırabilirler. Bu sayede, vücuttaki besin eksikliklerini önleyebilirler.

Bu faydaların yanı sıra, probiyotiklerin antibiyotiklerin neden olduğu sindirim sistemi problemlerine karşı da koruyucu bir etkisi olduğu düşünülmektedir. Ancak, herhangi bir takviye kullanmadan önce mutlaka bir doktor veya diyetisyenle konuşmak önemlidir.

Probiyotik Hangi Hastalıklara İyi Gelir?

Probiyotikler, birçok hastalığa fayda sağlamaktadır. Bu rahatsızlıklar şu şekildedir:

• İrritabl bağırsak sendromu
• Crohn hastalığı
• Ülseratif kolit
• İnflamatuar bağırsak hastalığı
• İshal
• Bağırsak enfeksiyonları
• Vajinal enfeksiyonlar
• Alerjik reaksiyonlar
• Bağışıklık sistemi
• Egzama
• Laktoz intoleransı
• Sepsis

İhtiyacı Nasıl Anlaşılır?

Probiyotik ihtiyacı bireysel olarak değişiklik gösterebilmektedir. Bazı durumlar bağırsak mikrobiyotasını bozabilmektedir. Bu durum ise hayat kalitesini olumsuz etkilemektedir. Bu durumlar arasında şunlar yer alır:

Antibiyotik kullanımı: Antibiyotikler, vücuttaki zararlı bakterileri öldürmek için kullanılmaktadır. Ancak, antibiyotikler aynı zamanda yararlı bakterileri de öldürebilirler. Bu nedenle, antibiyotik kullanımı sonrasında probiyotik takviyesi almak yararlı bakterilerin tekrar oluşmasına yardımcı olabilmektedir.

• Sindirim problemleri: Sindirim sistemi problemleri arasında gaz, şişkinlik, kabızlık veya ishal gibi şikayetler yer alır.
• Bağışıklık sistemi sorunları: Bağışıklık sistemi sorunları olan kişilerde, takviyelerle bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardım edebilir.
• Stres: Stres, bağırsak sağlığını ve bağırsak mikrobiyomunu etkileyebilmektedir. Bu nedenle, stres altında olan kişilerde probiyotik takviyeleri faydalı olabilir.
• Yetersiz beslenme: Dengesiz beslenme, yetersiz beslenme veya fast food tüketimi gibi faktörler, yararlı bakterilerin sayısını azaltabilir. Bu nedenle, yetersiz beslenen kişilerde probiyotik takviyeleri faydalı olabilir.

Yine de takviye kullanmadan önce mutlaka bir doktor veya diyetisyenle konuşmak önemlidir.

En İyi Doğal Probiyotik Hangisidir?

Probiyotikler yiyecek, içecek gibi besinlerle vücuda alınabilmektedir. Fermantasyon işlemi gören birçok gıdada probiyotik bulunmaktadır. Bunun nedeni fermantasyon işlemi sırasında faydalı bakteri sayısı artmaktadır. Doğal probiyotik kaynaklarından bazıları şunlardır:

• Yoğurt: Yoğurt, probiyotik içeren en yaygın gıdalardan biridir. Yoğurtta bulunan canlı kültürler, bağırsak sağlığını desteklemeye yardımcı olabilir.
• Kefir: Kefir, yoğurda benzer bir fermente süt ürünüdür. Kefirdeki probiyotikler, sindirim sistemi sağlığını ve bağışıklık sistemini desteklemeye yardımcı olabilir.
• Turşu: Turşu, fermente edilmiş sebzelerdir ve probiyotik içerirler. Özellikle lahana, salatalık ve kırmızı biber turşuları iyi birer probiyotik kaynağıdır.
• Tarhana: Geleneksel bir probiyotiktir.
• Boza: Fermante birçok besinle yapılmaktadır. Yalnızca probiyotikten değil antioksidan bakımından da zengindir.

Probiyotik içeren diğer besinler ise şu şekildedir:

• Kefir
• Yoğurt
• Turşu
• Fermante edilmiş süt
• Şalgam
• Soya ürünleri
• Lahana turşusu
• Ekşi mayalı ekmek
• Keçi sütü