Zencefil Nedir?
Zencefil (zingiber officinale), sarı ve kırmızı renklerde çiçekleri olan ve çok eski zamanlardan beri hem mutfakta hem tıbbi anlamda kullanılan bir bitkidir. Güneydoğu Asya kökenli olan bu bitki zamanla Asya ve diğer bölgelere de yayılmıştır. İçerik olarak zengin birçok etken ihtiva eder. Bitkinin keskin tadını veren gingerol adındaki bileşendir. Yanı sıra, sindirim ve dolaşımı uyaran sineol ve borneol maddeleri de yer alır. Ayrıca demir, magnezyum, C vitamini, kalsiyum, sodyum, fosfor ve potasyum zencefilde bulunan vitamin ve mineraller arasında yer alır. Günümüzde yaygın olarak çay olarak tüketilse de, taze, toz ve kuru formları ile yemeklerde de kullanılır. Aynı zamanda parfüm, yağ ve ilaç olarak da yararlanılır.
Zencefilin Faydaları Nelerdir?
Antik dönemlerden bu yana tıpta kullanılan zencefilin faydaları birçok farklı başlıkta toplanabilir.
Sindirime ve Mideye Faydaları
- Zencefil mide bulantısı ve mide ağrısına iyi gelir. Ayrıca bağırsak ve midedeki gazı gidererek ishali ve diğer bağırsak problemlerini önler.
- Araştırmalar neticesinde, zencefilin hazımsızlığa ve midedeki şişkinliğe %40 oranında yardımcı olduğu kanıtlanmıştır.
- Ülser ve reflüyü rahatlatıcı etkisi bulunur.
- Bağırsaklarda bulunan düz kasları rahatlatarak, yiyeceklerin hareketini artırır ve kabızlığı önler.
- Hamilelikte, yolculukta veya kemoterapide oluşan mide bulantısı ve kusmaya iyi gelir.
- Vücudun ısısını yükselterek toksin madde atımına destek sağlar.
Enfeksiyonlara Karşı Etkileri
- Bağışıklık sistemini güçlendiren zencefil enfeksiyonlara karşı hızlı savunma yapılmasını sağlar.
- Mide ve bağırsak enfeksiyonlarında antiseptik özelliği sayesinde etkilidir.
- Araştırmalara göre mantar enfeksiyonlara karşı etkili olduğu da kanıtlanmıştır.
Ağrı Kesici Özelliği
- Sinir uçlarındaki farklı uyarıları alan özel hücrelere etki ederek vücuttaki ağrıları kesici özelliği bulunur.
- Adet sancısı ve kramplarını giderir.
- Artrit, diz ağrısı ve osteoartrit ağrılarında da etkinliği gözlemlenmiştir.
Kalp ve Solunum Yoluna Faydaları
- Düzenli zencefil tüketimi inme ve kalp krizi geçirme olasılığını düşürebilir.
- Nefes darlığı için zencefil yağının olumlu sonuçları olduğu bilinmektedir.
- LDL kolestrolü düşüren bir bitkidir.
Kanser Önleyici Etkisi
- Yapılan araştırmalara göre, zencefilde bulunan gingerol ve diğer organik bileşenler meme kanseri ve diğer kanser türlerinin önlenmesinde etkili bir rol oynar.
- Ayrıca antiinflamatuar özelliği ile kolorektal kansere neden olan karsinojenik aktiviteyi engellemede yardımcı olur.
- Yanı sıra cilt kanserinden koruyucu özelliği de mevcuttur.
Zencefilin Yan Etkileri Nelerdir?
Birçok faydası bulunan zencefilin bazı durumlarda vücuda zarar verebilecek yan etkileri de bulunur. Bu yüzden tüketirken şu noktalara dikkat edilmesinde yarar vardır:
- 2 yaşından küçük çocuklara kullandırılmaması tavsiye edilir.
- Kan sulandırma özelliği bulunan zencefil cerrahi operasyonlar öncesinde tüketilmemelidir.
- Çocuklar için kullanılacaksa tavsiye edilen miktarın üçte biri kullanılmalıdır.
- Araştırmalara göre kan pıhtılaşmasını engelleyen özelliği de bulunur.
- Günlük kullanım miktarı 1,2gr olarak öngörülür.
- Gebelikte fazla kullanımı düşük riskine neden olabilir. Bu yüzden emziren ve gebe olan kişilerin kullanım öncesi doktora danışmaları gerekir.
Zencefil Nasıl Tüketilir?
Birçok formu bulunan zencefil kişinin dilediği haliyle tüketilebilir.
- Taze zencefil veya kuru zencefil rendelenerek veya parça parça yemeklerde veya çayı yapılarak tüketilebilir.
- Zencefil yağı, kas ağrıları veya böcek ısırıklarında cilde sürülerek kullanılabilir.
- Yiyecek ve içeceklere aroma vermesi açısından eklenebilir.
- Gıda takviyesi olarak zencefil kapsül veya damla formunda da bulunur.
Zencefil Çayı Tarifi
Zencefil soyularak veya iyice yıkanarak kabukları ile de eklenebilir.
Kullanılacak Malzemeler:
2 su bardağı su
2-3 dilim taze zencefil
Yarım limon suyu
Hazırlanışı:
Bir kaba zencefil ve su konulur ve kaynatılır. Kaynadıktan sonra 5-10 dakika tekrar kaynatılır. Ilındıktan sonra limon eklenip içilebilir.
Zencefil çayı, gün içinde kişinin dilediği bir zamanda tüketilebilir. Özellikle sabah uyanıldığı zaman içildiğinde, metabolizmayı hızlandırarak sindirime yardımcı olur. Ayrıca kış mevsiminde günde 2 fincan zencefil çayı tüketmek, hastalıklar için koruyucu etki sağlar.