Gebelik süreci birçok durumu beraberinde barındırır. Bu durumlar arasında riskli ve yüksek riskli durumlar da bulur. Gebelik öncesi, gebelik sırası, lohusalık dönemlerinde gerekli durumların taranması, tespiti ve tedavisini gerçekleştiren uzmanlık alanı ise perinatolojidir. Perinatoloji nedir? Neden gidilir? Sorularının cevapları yazımızda.
Perinatoloji, gebelik süresinde ve öncesinde risk değerlendirilmesinin, tedavi planlarının yapılmasıyla ilgilenen uzmanlık alanıdır. Kadın hastalıkları ve doğum uzmanı olduktan sonra minimum 3 yıl uzmanlık eğitimi alınması gerekilir.
Gebelik öncesi, gebelik sırası, lohusalık dönemlerinde anne veya bebekte oluşabilecek rahatsızlıkların tespiti, tanısı, tedavisi yapılır. Annenin ve bebeğinin sağlığıyla ilgilenir. Riskli durumları belirleyerek önlem almayı amaçlamaktadır.
Riskli gebelikleri belirleyen birçok unsur vardır. Yaş, hayat tarzı, genetik yapı bu unsurlardandır. Büyük riskler daha önemlidir ve bu riskler erkenden teşhis edilerek önlenmelidir. Risklerle ilgili değerlendirmeler aşağıdaki bilgilerle yapılır;
Perinatoloji uzmanı, bebeğe ait sakatlıkların erken teşhisi, ileri düzey ultrason taramaları, kromozal bozukluklar için tarama testlerini gerçekleştirir. Düşük durumları, tekrarlayan gebelik kayıpları gibi birçok sorunun teşhisi, takibi ve tedavisiyle ilgilenir.
Ayrıntılı ultrason, bebeğin anne karnındaki duruş şeklinden, yerleşimine, rahim ağzı uzunluğuna kadar detaylı incelemeyi kapsar. Bebeğin içinde bulunduğu su miktarı, büyüme takibi ölçümleri,kafa içi yapısı, yüz profili, ense kalınlığı, akciğerler, kalp odacıkları, mide, bağırsak yolu, omurga, kollar, bacaklar değerlendirilir. Ölçümler sayesinde bebekteki büyüme belirlenir. Böbrek, idrar yolları, iskelet sisteminde herhangi bir anormalliğin olup olmadığı tespit edilmektedir.
Hamileliğin 11-14. haftaları ile 18-22. haftaları arasında bebekte oluşabilecek anormal gelişim veya görünüme karşı detaylı görüntüleme gerçekleşir. 11- 14. haftalarda ense kalınlığı, down sendromu, 18-23. haftalarda anatomik sorunlar açısından değerlendirme yapılır. 17-23. haftalarda detaylı ultasonografik inceleme gerçekleşir.
Perinatoloji uzmanı tarafından gerçekleştirilen bu ultrason yüksek çözünürlükle çalışan ultrason cihazıyla yapılır. Muayene ortalama 40 ila 45 dakika sürer. Bebeğin tüm ölçümleri, gelişimini detaylıca içeren rapor ortaya çıkar.
Gebelik sürecinde bazen riskli veya yüksek riskli durumlar meydana gelebilmektedir. Bu durumda hem anne hem de bebeğin sağlığı tehlikeye düşer. Perinatolog ise sorunlu gebelik durumlarını belirler, yakından takip eder. Bebeğin ve annenin sağlık durumunun takibi, riskli veya yüksek riskli gebeliklerde süreci izlemek amacıyla perinatoloji bölümüne gidilmektedir.
Erken dönemde hastalıkların teşhisi, tanısı ve tedavisi için yüksek riskli gebelikler, perinatolojiye başvurur. Gebelik sürecinde olumsuz bir rahatsızlık teşhisinde gerekli tedavi uygulanır. Gebelik sürecinde, öncesinde ve lohusalık döneminde bebekte ya da annede meydana gelecek rahatsızlıkların teşhisi, tedavisi için bu bölüme yönlendirilir. Normal seyirli gebelerin takibi bu bölümde gerçekleşmemektedir. Yüksek riskli gebeliklere bakmaktadır.
